Zofia Uniechowska - Döllinger 1909-1993

Ps. „Wiera”, „ Zbigniew”, „Pajączek”

 

Odznaczenia:

  • Krzyż Virtuti Militari
  • Krzyż Grunwaldzki
  • Warszawski Krzyż Powstańczy
  • Krzyż Partyzancki

 

Zofia urodziła się w Wilnie 27 czerwca 1909 roku w rodzinie Zofii i Janusza Uniechowskich. Miała dwójkę rodzeństwa: siostrę Karolę i brata Antoniego. Ukończyła sześć klas Gimnazjum Jędryczkowskiej w Warszawie w 1926 roku. Będąc uczennicą klasy IV podjęła pracę robotnicy w warsztatach samochodowych firmy „Auto - doroick”. Dzięki temu zatrudnieniu uzyskała uprawnienia kierowcy I kategorii. W 1926 roku wstąpiła do Warszawskiej Szkoły Pielęgniarstwa na Kurs XI. Po uzyskaniu dyplomu pielęgniarki podjęła naukę w Szkole Położnych im. dra Rejsa. Ponieważ wyróżniała się podejściem do chorych, talentem organizacyjnym, i kulturą zaproponowano jej stanowisko instruktorki w Oddziale Położniczym Szpitala Klinicznego im. Dzieciątka Jezus przy pl. Starynkiewicza 3. Wyszła za mąż za Zygmunta Döllinger, starostę miasta Żywiec i posła na Sejm RP. Następnie objęła stanowisko przełożonej w Zakładzie Neuropsychiatrycznym w Grodzisku Mazowieckim. W latach 1938- 1941 kierowała Stacją opieki nad Matką i Dzieckiem w Warszawie oraz, z ramienia Inspektoratu Pracy, nadzorowała warunki pracy i sytuację zdrowotną osób zatrudnionych w Domach Towarowych Braci Jabłkowskich. Z chwilą wybuchu wojny jej mąż został zmobilizowany. Zofia wraz z córeczką odprowadziły go do Wilna, w którym pozostała do wejścia Armii Czerwonej. Powróciła do Warszawy przez „zieloną granicę”. Dzięki bratu Antoniemu od października 1941, pod ps. „Wiera” została łączniczką i sanitariuszką w wywiadowczo spadochronowej „Grupie Michała”. Działa z ogromnym poświęceniem. Dzięki niej raporty dowódcy Grupy kpt. Mikołaja Arciszewskiego docierały do gen. „Grota” Komendanta Głównego AK. W marcu 1943 roku na polecenie dowództwa  podjęła pracę starszej strażniczki w więzieniu „Serbia” na Pawiaku. Została żołnierzem Oddziału II Komendy Głównej AK w komórce „998” wywiadu więziennego. Ułatwiała łączność między więźniami, przekazywała grypsy, leki czasami żywność. Funkcję strażniczki pełniła do końca istnienie Pawiaka tj. do 31 lipca 1944. Podczas powstania pracowała w charakterze instrumentariuszki na sali operacyjnej szpitala powstańczego przy ul. Śliskiej 51, później w szpitalu przy ul. Świętokrzyskiej zorganizowanego w podziemiach PKO. Wraz z upadkiem powstania podzieliła losy większości cywilów wychodząc z Warszawy do Pruszkowa. Przedostała się do Opoczna. Wróciła do Warszawy po wejściu Rosjan i podjęła pracę jako pielęgniarka, przełożona sióstr zakonnych w ambulatorium Biura Odbudowy Stolicy. Pracę tę wykonywała do 1946 roku.

W latach 1946-1954 pracowała Szpitalu Przeciwgruźliczym w Warszawie. Zachorowała na gruźlicę płuc. Po dwu latach leczenia przeszła na rentę inwalidzką. W czasie remisji choroby uczestniczyła w szkoleniu i przygotowaniu pielęgniarek do egzaminu państwowego. Pracowała również jako instruktorka w Pomaturalnej Szkole Pielęgniarskiej przy ul. Nowogrodzkiej w Warszawie, często pełniąc dyżury nocne. Przeżycia wojenne spowodowały okresowe załamania psychiczne, rozpoznano depresję. Dzięki pomocy ZBoWiD otrzymała rentę specjalną. Zmarła 30 listopada 1993 roku i została pochowana na Cmentarzu Powązkowskim.

 

opracowała: Krystyna Wolska-Lipiec na podstawie dokumentów Archiwum Koła Absolwentek WSP  w CAPP,

materiałów nadesłanych przez Józefa Döllinger

oraz książki Pochylone nad człowiekiem tom II. Stowarzyszenie Redaktorów. Warszawa 1993

 

Zaświadczenie prof. Wandy Paradowskiej o pracy

Zaświadczenie o pracy w szpitalu polowym zaświadczenie Anny Kowalskiej zaświadczenie Bronisławy Gubrynowicz Zaprooszenie na uroczystość wręczenia Krzyża Powstańczego

 

Opinia komisji odznaczeń PTP Podziękowanie za informację o odznaczeniu Wspomnienia  kolegi strony 1-2
Zaproszenie  na uroczystość wręczenia Krzyża Powstańczego Nekrolog