ANNA KOTARBIŃSKA  (1920-1944)

 

Odznaczona pośmiertnie:

  • Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami
  • Order Virtuti Militari -   Krzyż Srebrny

Anna Kotarbińska urodziła się 26 lipca 1920r. w Warszawie. Ojciec Jej był znanym i cenionym malarzem, matka nauczycielką. Anna ukończyła liceum humanistyczne „Szarotka” w Zakopanem i tam zdała maturę. Była dziewczyną bardzo pogodną, pełną fantazji i humoru. Przejawiała nieprzeciętny talent literacki. W 1942r. ukończyła Warszawską Szkołę Pielęgniarstwa, kurs XXXVII. W lutym 1942r. przeszła szkolenie ogólnowojskowe i została aktywnym członkiem AK, pseudonim „Regina”. W latach 1942–44 była łączniczką pułku AK „Baszta” i łączniczką dowódcy batalionu „Karpaty” oraz szkoły podchorążych i niższych dowódców pułku. Przenosiła broń, instrukcje szkoleniowe, pomoce naukowe i kolportowała prasę podziemną. Prowadziła tajne kursy dla sanitariuszek. Podczas Świąt Wielkanocnych 10 kwietnia 1944r. została zatrzymana na rogu Nowego Światu i AL. Jerozolimskich i aresztowana za przenoszenie broni. Ponad 3 tygodnie była więziona na Pawiaku, torturowana w al. Szucha (miała połamane wszystkie żebra, kawałki bielizny i pończoch wyciągano z Jej ran). Nikogo nie wydała. Tłumaczyła oprawcom, że handlowała bronią. Taką też treść przesłała w grypsie na zewnątrz, aby uspokoić pozostałych na wolności kolegów i zapewnić, że są bezpieczni. Jako łączniczka znała mnóstwo nazwisk i adresów. W ostatnim grypsie na hasło „Jabłuszko” napisała do matki „...umieram, ale wiem za co i nie żałuję tego!”. Na egzekucję była wywieziona na noszach. Została rozstrzelana 2 maja 1944 r. w ruinach getta. Jej ojciec zmarł w 1944 r. Matka straszliwie przeżyła śmierć córki. Zmarła w Laskach pod Warszawą pod opieką sióstr Franciszkanek. Brat Anny Kotarbińskiej podporucznik Przemysław walczył na Zachodzie, zginął w Alpach. Jej siostra Regina Kierzanowska po wojnie mieszkała w Warszawie. Anna Kotarbińska wpisana została w styczniu 1979 r. w poczet Patronek Medycznego Studium Zawodowego nr 1 im. „Pielęgniarek Warszawy” w Warszawie przy ul. Parkowej 23.

Wierzymy, że Jej bohaterska działalność i postawa, bohaterska śmierć i ocalenie przez Nią życia wielu żołnierzom ruchu oporu pozostaną w pamięci Polaków na długo.

 

Opracowała Hanna Kamińska na podstawie:

Pisma Edwarda Jagusiaka ZBOWiD Sekcja Historyczna pułku „Baszta” AK , 17 lutego 1978 r.

Życiorysu Anny Kotarbińskiej napisanego przez Anielę Jablkowską-Sochańską, styczeń 1979 r.

„Słownika uczestniczek walk o niepodległość Polski 1939-1945 r”, PIW 1988 r. s.204

„Pochylone nad człowiekiem” T. II, Stowarzyszenie  Redaktorów, Warszawa 1993 r.s.416

Materiały archiwalne w CAPP przy ZG PTP

 

Biogram w "Słowniku uczestniczek walk o niepodległość Polski 1939-1945" P.J.W 1988 archiwum - Pawiak