Anna Strońska – Jodłowska (1922-1977)

Absolwentka Szkoły Pielęgniarstwa we Wrocławiu z 1949 r.

Urodziła się 22 maja 1922r. w Radzyminie w rodzinie inteligenckiej. Ojciec Zdzisław był historykiem, doktorem filozofii. Matka Maria była polonistką, uczyła w gimnazjum we Lwowie. Anna wychowywała się w atmosferze wolności myśli, szacunku dla pracy, idei postępu i humanizmu. Tym wartościom pozostała wierna przez całe swoje życie. W 1937r. wraz z rodziną przeniosła się do Warszawy.
Tu jako młodziutka dziewczyna włączyła się (u boku matki, majora Wojska Polskiego z okresu Legionów), do szeroko podjętych w kraju przygotowań z zakresu ratownictwa sanitarnego. W ramach organizacji Przysposobienia Wojskowego Kobiet ukończyła kurs PCK. Wiedzę i sprawności w zakresie służby sanitarnej, łączności, terenoznawstwa, obrony przeciwlotniczej doskonaliła uczestnicząc dwukrotnie w obozach szkoleniowych w Borkowie na Kaszubach i nad granicą litewską.

Z chwilą wybuchu II wojny światowej, jako siedemnastoletnia dziewczyna, brała udział w obronie Warszawy. Przy Batalionie Ochrony Sejmu niosła pomoc rannym. Włączyła się również w działalność konspiracyjną. Po złożeniu przysięgi otrzymała zadanie nawiązania kontaktu z przejściowym obozem jenieckim w Błoniu k/Warszawy. Na polecenie generała Michała Tokarzewskiego uczestniczyła w organizacji ucieczki z obozu, komendanta szpitala jenieckiego, lekarza, majora Wojciecha Jakobsona. Po pierwszym okresie organizacyjnym została włączona do grupy łączniczek podległych bezpośrednio jej matce – ps. „Maria” i pułkownikowi Berce ps. „Wacław”, „Krajewski”, „ Brodowicz”. w II Oddziale Komendy Głównej. Najpierw w Służbie Zwycięstwu Polski, potem w Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej.

Zadaniem jej było utrzymanie łączności miedzy członkami Drugiego Oddziału i komórkami terenowymi. Równocześnie zajmowała się organizowaniem medycznej nad chorymi tego oddziału. Została aresztowana przez gestapo 8 maja 1943r. i przewieziona na Szucha. Bezpośrednią przyczyną aresztowania było posiadanie jej numeru przez aresztowaną wcześniej koleżankę szkolną nie związaną bezpośrednio z jej działalnością konspiracyjną. Była dla gestapo bardzo ważnym więźniem. Przebywała w celi izolacyjnej aż 5 miesięcy. Bita i torturowana w bestialski sposób nie wydała nikogo. Załamała się psychicznie po konfrontacji, w czasie które dowiedziała się, że Niemcy są w posiadaniu nazwisk kolegów z organizacji. Targnęła się na życie podcinając żyły. Po tym incydencie została przewieziona na Pawiak. Tu skazana na karę śmierci spędziła w celi izolacyjnej dalsze 6 miesięcy. We wrześniu 1943r. do listy więźniów Pawiaka została dołączona jej matka, która zmarła  po przeniesieniu do obozu w Oświęcimiu. W dniu urodzin Hitlera 20 kwietnia 1944r. aktem łaski zamieniono wyrok śmierci Anny Strońskiej na obóz koncentracyjny. Wraz z transportem kobiet została wywieziona do Ravensbruck 22 kwietnia. Stłoczone w ciężarówkach z powiązanymi do tyłu rękami, mimo silnej eskorty żandarmerii jadąc ulicami Warszawy śpiewały patriotyczne piosenki. W obozie otrzymała numer więzienny 36286. Początkowo przebywała w bloku 32 razem z „króliczkami”. Potem skierowana do robót ziemnych, gdzie więźniarki pędzone do lasu w morderczych warunkach kopały rowy, budowały drogi. Następnie pracowała w szwalni przy szyciu mundurów. Tu nie było dnia bez bicia w głowę pięścią, stołkiem lub o blat. Za pozostawienie nitki stały na mrozie przez kilka godzin. W styczniu 1945r. z powodu złego stanu zdrowia skierowano ją na rewir a później do izby przyjęć, gdzie pracowała jako sanitariuszka. W tym czasie przeszła tyfus. We wspomnieniach współwięźniarek pozostała jako wspaniała koleżanka, potrafiąca podzielić się swoją porcją żywności. Wykazywała wielki patriotyzm, prowadziła interesujące rozmowy na tematy historyczne, społeczne podczas wielogodzinnego stania na codziennych apelach.

Po wyzwoleniu w maju 1945r. wróciła do kraju. Objęła funkcję przełożonej szpitala przy ul. Arkońskiej w Szczecinie. W grudniu 1945 została aresztowana przez władze komunistyczne Polski i osadzona na trzy miesiące w więzieniu za działalność okupacyjną. Po zwolnieniu pracowała w Ministerstwie Zdrowia w Warszawie (do maja 1947r.)
W latach 1947 – 1949 uczęszczała do Szkoły Pielęgniarstwa PCK we Wrocławiu. Po uzyskaniu dyplomu rozpoczęła pracę we Wrocławiu. Szybko awansowała. Pracowała na stanowiskach: oddziałowej, instruktorki w szpitalu PCK, wicedyrektorki Ośrodka Młodszych Pielęgniarek Pediatrycznych, dyrektorki Państwowej Szkoły Pielęgniarstwa Pediatrycznego i wizytatora szkół medycznych. W 1956 r. przeniosła się z mężem do Szczecina gdzie pełniła funkcję wizytatora szkół medycznych, później nauczyciela w Ośrodku Doskonalenia Średnich Szkół Medycznych a od lutego 1971r. instruktorki pielęgniarstwa pediatrycznego. Cały ten powojenny okres pracy zawodowej to pionierska działalność służąca budowie polskiego pielęgniarstwa na ziemiach odzyskanych i integracji tych ziem z macierzą. Od 1946 r. była członkiem Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia. Równocześnie od momentu powstania Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego była jego członkiem i współorganizatorką oddziału w województwie szczecińskim. Od trzeciej kadencji pełniła funkcje wiceprzewodniczącej Zarządu Głównego PTP. Była jedną z najbardziej aktywnych działaczek. Uczestniczyła w opracowaniu i zatwierdzeniu kodeksu etyki zawodowej. Brała udział w licznych seminariach. Reprezentowała PTP na międzynarodowych zjazdach. Zmarła nagle 11 września 1977 r. i została pochowana zgodnie z życzeniem cicho bez świadków na małym wiejskim cmentarzu w Żernikach Wrocławskich. W 1986 r. została włączona w poczet patronek Medycznego Studium Zawodowego Nr 1 im. Pielęgniarek Warszawy w Warszawie przy ul. Parkowej.

Imię Anny Jodłowskiej przyjęło Liceum Medyczne w Świnoujściu w dniu 9 czerwca 1989r.

Opracowano na podstawie:

rozmów przeprowadzonych w 1985r. przez Iwonę Czapską z:

-  mężem A. Strońskiej – Jodłowskiej

-  p. E. Jodłowską

-  p. Antoniną Sadowską – Michalską

współwięźniarką z Pawiaka i Ravensbruck

-  p. Jadwigą Iżycką-Kaniewską

dokumentów z zasobów CAPP w Warszawie

Legitymacja pamiątkowej Odznaki Gryfa Pomorskiego 1965 r.	Legitymacja Złotego Krzyża Zasługi 1973 r	Zaświadczenie o uprawnieniu do wykonywania zawodu pielęgniarki dyplomowanej	Zaświadczenie ZBOWID 1977 r o działalności w ruchu oporu podczas II w.św.