STEFANIA MICHAŁOWSKA (1904 - 1966)

Urodziła się 31 sierpnia 1904 r. w Częstochowie. Warszawską Szkołę Pielęgniarstwa (kurs XXII) ukończyła w 1935 r. Była aktywnym członkiem Stowarzyszenia Absolwentek tejże szkoły. Brała udział w opracowywaniu biuletynu sprawozdawczego informującego koleżanki spoza Warszawy o zakresie podejmowanych działań przez Stowarzyszenie Absolwentek. Od 1935-1944 r. pracowała jako nauczycielka zawodu w Warszawskiej Szkole Pielęgniarstwa - pseudonim ,,Miki". uczyła m.in. bandażowania i prowadziła zajęcia w ambulatorium chirurgicznym szpitala na terenie szkoły. W pamięci uczennic pozostała jako filigranowa blondyneczka o ogromnym dowcipie i poczuciu humoru czasem złośliwego, troskliwa wobec nich nie tylko w warunkach pokoju, ale i później w czasie wojny. Umiała dobrze nauczać i doskonale organizowała zajęcia. W chwili wybuchu II wojny Światowej zgłosiła się jako ochotniczka do pracy. Ówczesna dyrektorka szkoły Jadwiga Romanowska zleciła Jej zorganizowanie dodatkowego szpitala polowego w pobliskim Gimnazjum Zofii Wołowskiej przy ul. Pięknej. W szpitalu tym pracowała do 30 września 1939 r. to jest do chwili jego spalenia. Następnie brała udział w ewakuowaniu chorych i wraz z nimi oraz personelem powróciła do gmachu Warszawskiej Szkoły Pielęgniarstwa przy ul.Koszykowej 78. W ciągu całej okupacji hitlerowskiej zaangażowana była w szkolenie sanitariuszek dla potrzeb akcji podziemnej.

Niejednokrotnie zdecydowaną postawą szybką orientacją i odwagą w podejmowaniu decyzji ratowała sytuację szkoły i życie wielu ludzi w tym członków AK. W dniu wybuchu Powstania Warszawskiego Stefania Michałowska pozostawała w budynku swojej szkoły wraz z całym personelem, uczennicami i chorymi. Od rana trwały tam gorączkowe przygotowania. Przychodziły łączniczki i powstańcy po broń przechowywaną w pokoju instruktorek. Około północy z 1 na 2 sierpnia 1944 r. do szkoły wkroczyli Niemcy w poszukiwaniu rannych powstańców. Była to bardzo trudna sytuacja wymagająca wielkiej dyplomacji i odwagi od wszystkich. Po wygaśnięciu powstania Stefania Michałowska znalazła się w obozie przejściowym w Piastowie. Tam zorganizowała grupę uczennic i wróciła z nimi do Warszawy w poszukiwaniu ludzi, których mogłyby jeszcze ocalić. Ryzykowały życiem, ale nie znalazły nikogo. Po opuszczeniu obozu pracowała w Domu dla Dzieci w Czarnym Dunajcu. Rada Główna Opiekuńcza w Krakowie przekazała szkole prowadzenie tego ośrodka. Wszyscy, którzy tam pracowali, pracowali za przysłowiową ,,zupę". Tak było do zakończenia wojny. Od maja 1945 r. pełniła funkcję przełożonej pielęgniarek w szpitalu na Bielanach w Warszawie. Pierwsze zabiegi wykonywane były przy świecach, narzędzia wypożyczano od prywatnych lekarzy zamieszkujących w pobliżu. 16 października 1945 r. została pielęgniarką oddziałową w szpitalu Dzieciątka Jezus w Warszawie. Natomiast 15 grudnia 1947 r. powróciła do szkolnictwa jako nauczyciel w Szkole Pielęgniarstwa przy ul. Wilczej 9 w Warszawie. Rok później otrzymała stypendium i wyjechała do USA. Po powrocie została kierowniczką Domu Leczniczo-Wychowawczego dla dzieci górników. Opiekowała się sierotami czyniąc nieustanne starania o rodziny zastępcze dla tych dzieci. Doprowadziła do rozkwitu Dom Leczniczo-Wychowawczy i w 1949 r. została wybrana do prezydium Rady Narodowej na stanowisko instruktorki łącząc pracę w obu instytucjach. W 1957 r. rozpoczęła pracę jako instruktorka w nowo otwartej Szkole Pielęgniarstwa Psychiatrycznego w Kobierzynie pod dyrekcją Hanny Chrzanowskiej. Niestety rok później niespodziewanie szkoła została zlikwidowana. Ostatnim etapem pracy Stefanii Michałowskiej był Ośrodek Specjalnej Pielęgnacji w Krakowie. Pracowała tam na stanowisku kierowniczym do przejścia na emeryturę w 1961 r. Otaczała opieką wszystkich potrzebujących bez względu na przekonania religijne i polityczne. Od 1962 r. aż do śmierci 8 stycznia 1966 r. przebywała w Warszawie. Grób Jej znajduje się w rodzinnym mieście w Częstochowie. Wpisana w styczniu 1979 r. w poczet patronek Medycznego Studium Zawodowego nr 1 im. ,,Pielęgniarek Warszawy" w Warszawie przy ul. Parkowej 23.

Opracowanie Hanna Kamińska na podstawie:
Życiorysu Stefanii Michałowskiej ze zbiorów Komisji Historycznej Medycznego Studium
Zawodowego nr 1 w Warszawie przy ul Parkowej 23;
,,Pochylone nad człowiekiem" Stowarzyszenie Redaktorów, Warszawa 1991 r. tom I. i tom
II. 1993 r.
Materiały archiwalne w CAPP przy ZG PTP

Stefania Michałowska w latach 50	kwestionariusz dotyczący okresu zatrudnienia