Maria Anna Żelińska - Nowakowska 1921- 1988

Kilka słów o mojej Mamie Marii Annie Nowakowskiej, z domu Żelińskiej

Maria Anna Żelińska urodziła się 04.04. 1921 roku w Ropczycach, jako córka Feliksa Jana Żelińskiego (z zawodu farmaceuty) i Marii Stelli Komorowskiej. Dzieciństwo i młodość spędziła głównie w Krakowie i Katowicach.

W Krakowie została aresztowana w czasie wojny i stąd, po rocznym pobycie w więzieniu przy ul. Montelupich, przewieziona pierwszym transportem kobiecym do obozu w Auschwitz- Birkenau. Szczegóły w załączonych wspomnieniach i dokumentach.

Po wojnie wyszła za mąż za mego Ojca Waldemara Nowakowskiego (także więźnia Auschwitz-Birkenau), ukończyła Szkołę pielęgniarstwa i rozpoczęła pracę jako przełożona pielęgniarek w I Klinice Chirurgicznej AM w Krakowie. W tym czasie skończyła kurs instrumentowania i w latach pięćdziesiątych zaczęła pracę jako instrumentariuszka. Przez wiele lat była instruktorką instrumentowania dla słuchaczek Szkoły pielęgniarek.

W okresie powojennym Mama utrzymywała bliskie kontakty ze swoimi koleżankami - więźniarkami obozu - i wielokrotnie byłam świadkiem ich wspomnień i rozmów, nieraz sporów, dotyczących pobytu w obozie. Wspomnienia te stale były obecne w ich życiu i, co ciekawe, każda pamiętała trochę inaczej różne zdarzenia, stąd te spory i częste dyskusje.

Niestety długi pobyt w obozie bardzo nadwerężył zdrowie Mamy. Także warunki życia w okresie powojennym przyczyniły się do pogorszenia zdrowia. Przeszła zawał serca w 1979 roku, a w 1986 roku zdiagnozowano u Niej raka żołądka. Na dolegliwości żołądkowe uskarżała się od powrotu z obozu, była leczona na bezkwaśność, częste związane z tym biegunki. Mimo operacji - resekcji żołądka łącznie z wpustem, i dwunastnicy - po upływie roku nastąpiły przerzuty do jajników ( rak Krukenberga) i reszty narządów w jamie brzusznej. Mimo resekcji jajników i macicy nie udało się zatrzymać postępu choroby, nastąpiła całkowita niedrożność przewodu pokarmowego. Mama zmarła 18.11.1988r.

 

Córka, Ewa Huczkowska

Kraków, 11.11.2013.

Szkolne lata Marii Anny Nowakowskiej

Legitymacja szkolna
Legitymacja ZHP

 


Zdjęcie z obozu Auschwitz - Birkenau i zdjęcia z czasów okupacji

 

 

Maria Anna Nowakowska w I Klinice Chirurgicznej AM w Krakowie

 

Lata powojenne

 

Akt ślubu 8.01.1946 r Dyplom Szkoły Pielęgniarstwa 11.10.1947 r. Zaświadczenie z pracy w I Klinice  Chirurgicznej AM w Krakowie 1951 r. Świadectwo z pracy w I Klinice  Chirurgicznej AM w Krakowie 15.10.1971 r.

 

Odznaczenie Krzyżem Armii Krajowej z Londynu 1.09.1971 zaświadczenie z Koła Byłych Żołnierzy AK 5.06.1973 r. Zaświadczenie ze ZBOWiD 6.08.1976 r.

Uprawnienie do noszenia Honorowej Odznaki Żołnierza  Komendy Głównej AK 15.01.1981 r

zaświadczenie z kursu Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej 14,96,1938
Karta z nazwiskami współwięźniarek z więzienia na Montelupich - 1942 r.
Świadectwo obozowe dr Janiny Kościuszkowej 3.01.1959 r.

Świadectwo obozowe Kazimierza Smolenia 26.02.1966 r.

Świadectwo obozowe dr Aliny Przerwa-Tetmajer 6.01.1959 r.

 

Wspomnienie Mari Nowakowskiej o aresztowaniu 11.12.1985 r. Konspiracyjne zadania

 

Artykuł Marii Anny Nowakowskiej w  Przeglądzie Lekarskim NR 1a 1961 str 61-64.

Dokumenty ze zbiorów rodzinnych. Kopie w CAPP