Pielęgniarki polskie w WHO

 

Światowa Organizacja Zdrowia (World Health Organization – WHO ) powstała 7 kwietnia 1948 roku, od tego czasu obchodzimy w tym dniu Światowy Dzień Zdrowia.  Polska została przyjęta do WHO  6 maja 1948 roku, wystąpiła z niej w 1950 roku – tak jak inne państwa socjalistyczne, ponowne wstąpienie do Organizacji nastąpiło w styczniu 1957r.

Głównym celem WHO jest osiągnięcie przez wszystkich ludzi możliwie najwyższego poziomu zdrowia. Jest on realizowany poprzez koordynację współpracy między państwami w przygotowywaniach strategii polityki zdrowotnej.

Program działania WHO:

Promocja rozwoju

  1. Wzmacnianie bezpieczeństwa zdrowotnego
  2. Wzmacniane systemów ochrony zdrowia
  3. Wykorzystywanie badań, informacji i dowodów naukowych
  4. Poszerzenie współpracy partnerskiej
  5. Poprawa wyników działania

WHO posiada siedzibę główną w Genewie oraz sieć biur regionalnych. Główną misją WHO w Europie jest służenie państwom członkowskim.  Europejskie Biuro Regionalne WHO sformułowało cel Organizacji jako wspieranie państw w rozwijaniu ich własnej polityki zdrowotnej, programów zdrowia, promowanie zdrowia publicznego.

Obecnie wszystkie działania Organizacji są realizowane poprzez pryzmat systemów ochrony zdrowia. Za system ochrony zdrowia przyjmuje się organizacje, instytucje , których zadaniem jest podejmowanie działań skierowanych na poprawę i utrzymanie zdrowia.

Biuro Krajowe WHO otwarto w Polsce w 1992 roku.

Rola biura krajowego :

  • Wspiera poszczególne kraje w realizacji ich celów
  • Reaguje na wnioski z kraju o pomoc
  • Współpraca w działaniach zdrowia publicznego
  • Koordynowanie zasobów związanych z ochroną zdrowia
  • Zarządzanie i koordynowanie działań WHO na terenie kraju

Światowa Organizacja Zdrowia oprócz wielu działań zmierzających do zwalczania chorób zakaźnych, koordynuje badania medyczne, prowadzi działalność mającą  za zadanie podnoszenie kwalifikacji personelu medycznego, przyznaje stypendia, organizuje konferencje i sympozja międzynarodowe, wydaje wiele czasopism i publikacji, doprowadziła do ujednolicenia nazewnictwa medycznego i standaryzacji leków

 

Projekty prowadzone przez WHO w poszczególnych krajach  realizowane są we współpracy z: UNICEF - Fundusz Narodów Zjednoczonych Pomocy Dzieciom, FAO – Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa, UNESCO – Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury. Polska z tytułu członkostwa w WHO korzystała ze stypendiów przydzielonych przez Organizację w zagranicznych ośrodkach naukowych. Były to pielęgniarki:

  1. Chętnik Teresa -  USA
  2. Dobrowolska Barbara- Anglia, Belgia, Dania, Finlandia
  3. Kwiatek Janina – Anglia, Dania
  4. Olszewska – Kulczycka Halina – USA
  5. Rozwadowska Maria – USA
  6. Rybkowska – Lipińska Maria – Francja
  7. Rychtelska Maria – USA
  8. Stecka – Fejter Halina – Anglia, Szkocja

 

Pielęgniarki polskie uczestniczyły również w seminariach organizowanych przez Europejskie Biuro Regionalne w Kopenhadze. I tak w 1959 r. Pani Stanisława Kierzkowska   brała udział w seminarium na temat "Metody zarządzania i administracji w pracy pielęgniarek " w Hamburgu 1960 r. Panie  Maria B. Jezierska i Maria Stachowska w spotkaniu  dotyczącym ‘’ kształcenia pielęgniarek dziecięcych’’ w Wiedniu, 1962 r. Escurial - ,,Kształcenie i zatrudnianie pomocniczego personelu pielęgniarskiego" – tam reprezentowały nas Panie H. Gan - Grabińska, J. Iżycka, B. Mosak , J. Musiałowicz , Z. Smierzchalska. Pani Jadwiga Iżycka brała udział w seminariach  w  Kopenhadze  w 1968 r. dotyczącym "Oceny systemów kształcenia pielęgniarek’’  i w Berno w 1970 r.  "Ukierunkowanie pracy pielęgniarek w Europie’’. Informacje  o przebytych spotkaniach zamieszczały w miesięczniku "Pielęgniarka i Położna" równocześnie składając sprawozdania do zarządów wojewódzkich PTP.

.

Polskie pielęgniarki pracujące w  Światowej Organizacji  Zdrowia .

Od kandydatów do pracy w WHO wymagano:

  • właściwego przygotowania ogólnego i zawodowego
  • długiego stażu pracy zawodowej
  • dobrego stanu zdrowia
  • znajomości minimum jednego języka obowiązującego  w organizacji

Pielęgniarki musiały przedstawić dyplom pielęgniarski, kwalifikacje administracyjne i pedagogiczne, staż pracy w szkolnictwie, wymagano też umiejętności nauczania  teoretycznego  i praktycznego pielęgniarstwa, opracowania programów dla szkół pielęgniarstwa. Trzeba podkreślić iż udział polskich pielęgniarek  w pracy na rzecz WHO zawdzięczamy Pani Halinie Stefańskiej,  ówczesnej Przewodniczącej  Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego oraz Jadwidze Iżyckiej, naczelnikowi Wydziału Programowego, wicedyrektorowi departamentu Średnich Szkół Medycznych w Ministerstwie Zdrowia. Obie Panie umiały nadać wysoką rangę polskiemu pielęgniarstwu na arenie międzynarodowej.

Polskie pielęgniarki pełniły w Światowej  Organizacji  Zdrowia trzy rodzaje funkcji:

  1. ekspertów
  2. konsultantów
  3. doradców Biura Głównego w Genewie ( praca w kraju )

 

  1. Stefańska Halina – ekspert - 1964 -1970  TUNEZJA, doradca
  2. Pajchel Szyc Jadwiga Barbara - ekspert - 1965- 1967 MAROKO
  3. Hoch Stefania – ekspert -  1967-1975   SENEGAL, ZAIR, KAMERUN
  4. Kierzkowska Stanisława – ekspert- 1967-1973   ZAIR, MALI
  5. Sikora Maria -  ekspert - 1972 -1977  ZAIR , RWANDA
  6. Ginalska Anna – ekspert  - 1975 - 1980 NIGERIA, konsultant
  7. Jezierska Maria Barbara - konsultant, ekspert -1965-1973  TUNEZJA  , MAURETANIA
  8. Stachura Stanisława - ekspert-  1966-1975  KAMERUN, CZAD, DAHOMEJ
  9. Szarkowska Irena  - konsultant, ekspert – 1967-1971, 1973-1975, 1978-1980  MONGOLIA
  10. Wiśniewska Marianna – konsultant, ekspert -  1967-1973   IRAK, SOMALIA
  11. Iżycka Jadwiga -  konsultant, doradca
  12. Rachela Hutner - doradca

Do podstawowych obowiązków polskich ekspertów  WHO należało:

  • Przygotowanie kadr do pracy w placówkach ochrony zdrowia
  • Przygotowanie nauczycieli i wykładowców do przejęcia zadań
  • Doradztwo w zakresie organizacji i zarządzania
  • Gromadzenie i przygotowywanie pomocy naukowych
  • Tworzenie i prowadzenie programów ramowych i szczegółowych
  • Kooperacja z władzami i organizacjami międzynarodowymi działającymi na terenie danego kraju
  • Tworzenie więzi międzynarodowych
  • Dbałość o prestiż WHO

Nasze koleżanki musiały zapoznać się z sytuacją polityczną i historią danego kraju w którym przebywały, ze stanem gospodarki, przemysłu i sytuacją zdrowotną społeczeństwa. Dużym wyzwaniem było przystosowanie się do odmiennych warunków klimatycznych, innych zwyczajów kulturowych i obyczajowych. Niezbędnym było przygotowanie do uniknięcia zagrożeniach epidemiologicznych wynikających ze złego stanu lokalnych placówek ochrony zdrowia, często braku dobrej wody pitnej. W wielu krajach toczyły się wojny domowe i przewroty polityczne.

Polskie pielęgniarki utrwaliły pozytywny wizerunek naszego zawodu i kraju. Wykazały się profesjonalizmem, taktem i przystosowaniem do innej cywilizacji. Przetarły drogę dla kolejnych reprezentantek  polskich pielęgniarek w WHO.