HALINA BANDURSKA 1905-1982
 |
Odznaczenia:
|
Urodziła się 4 stycznia 1905 r. w Warszawie w rodzinie urzędniczej. Była jedną z trzech córek Heleny i Wacława Bandurskich. Szkołę Przemysłowo-Handlową im. Emmy Dmochowskiej ukończyła w Wilnie w 1928 r., ponieważ tam przeniosła się Jej rodzina. W 1929 r. powróciła do Warszawy i wstąpiła do nowo otwartej Szkoły Pielęgniarstwa PCK przy ul. Smolnej w Warszawie, którą ukończyła 1 czerwca 1931 r. Z rąk dyrektor Heleny Nagórskiej otrzymała dyplom pielęgniarki z nr 1. Po zdaniu egzaminu w dniu 15 kwietnia 1932 r. przed Komisją dla Państwowych Egzaminów Pielęgniarskich nabyła praw do wykonywania praktyki pielęgniarskiej na terenie Rzeczypospolitej Polski i używania tytułu pielęgniarki dyplomowanej (dyplom nr 368).
Już w czerwcu 1931 r. przystąpiła do pracy w szpitalu PCK przy ul. Smolnej w Warszawie. Początkowo pełniła funkcję pielęgniarki opatrunkowej, potem instruktorki i pielęgniarki oddziałowej na ginekologii, chirurgii i internie. Wybuch II Wojny Światowej zastał Ją nadal pracującą w szpitalu PCK, który został oddany na potrzeby armii polskiej i włączony do planów sanitarnej akcji podziemia. Gdy na szpital spadły bomby, Halina Bandurska wzięła czynny udział w przenoszeniu chorych i sprzętu medycznego do gimnazjum im. Mikołaja Reja przy placu Małachowskiego. Wkrótce, z powodu systematycznego bombardowania przez Niemców okolicznych domów, dowództwo armii polskiej wydało rozkaz następnej ewakuacji szpitala do podziemi Kościoła Wszystkich Świętych przy placu Grzybowskim. W ten sposób powstał wojskowo-cywilny szpital. Halina Bandurska poza pracą przy chorych uczestniczyła w wyprawie po sprzęt medyczny zorganizowanej przez dr Sabinę Dębowską do Głównej Składnicy Wojskowej na Powązkach. Wyprawa była niebezpieczna z powodu silnego niemieckiego ostrzału, ale skończyła się szczęśliwie. Gdy plac Grzybowski stał się miejscem niebezpiecznym dla szpitala, wrócono na plac Małachowskiego, ponieważ ta okolica wydawała się spokojniejsza. Niestety nasilone bombardowania zmusiły personel i chorych do powrotu do ruin Kościoła Wszystkich Świętych a później przeniesiono jeszcze ze szpitala do częściowo ocalałych pawilonów przy ul. Smolnej.
W 1942 r. okupant zlikwidował działalność PCK. Szkołę Pielęgniarstwa PCK zdołano ocalić poprzez oficjalne włączenie jej jako filii do Warszawskiej Szkoły Pielęgniarstwa. Halina Bandurska uczestniczyła w praktycznej nauce zawodu jako instruktorka. Ówczesna wicedyrektorka szkoły Eugenia Petrykońska - Bintzerowa wspominając po latach siostrę Halinę oceniła wysoko Jej wkład w kształtowanie właściwych umiejętności praktycznych, postaw pielęgniarskich uczennic jak i Jej zaangażowanie w działalność konspiracyjną przez wszystkie lata wojny. Gdy nadeszła godzina "W" 1 sierpnia 1944 r. Halina Bandurska z torbą sanitarną udała się na wyznaczony punkt sanitarny do zgrupowania "Kiliński". Żegnała ją najbliższa współpracownica Alina Żurkówna z V piętra Jej mieszkania.
Po upadku Powstania Warszawskiego Niemcy wyznaczyli Milanówek na miejsce ewakuowania szpitala PCK. Na początku października chorych przetransportowano kolejką. Niektórzy ranni z częścią białego personelu odbyli tę trasę pieszo, Wśród nich była siostra Halina. Pozostała w szpitalu do w Milanówku prawie do końca 1945 r. Warunki pracy były tam bardzo trudne, chorzy leżeli na siennikach i słomie. Walczono z brudem i nędzą brakowało lekarstw i wyżywienia. Halina Bandurska w tym czasie aktywnie uczestniczyła w ukrywaniu powstańców poszukiwanych przez Gestapo. Dyrektor szpitala dr Zygmunt Gilewicz oceniając Jej pracę w latach 1931-1945 określił Ją jako pielęgniarkę w pełni wykwalifikowaną, która obowiązki zawodowe wypełniała gorliwie
i sumiennie z całym oddaniem się instytucji.
Od listopada 1945r. do 15września 1953r. Halina Bandurska pełniła funkcję przełożonej pielęgniarek w łódzkich placówkach służby zdrowia. Przez następne dwa lata tę samą funkcję pełniła w Sanatorium Dziecięcym
w Otwocku. Do Warszawy powróciła 1 października 1955 r. i podjęła pracę w Wojewódzkim i Stołecznym oddziale PCK jako starszy inspektor szkolenia pielęgniarek. Pracowała na tym stanowisku do 15 lipca 1962 r. Następnie do 1 stycznia 1963 r. była inspektorem w Dyrekcji Naczelnej Funduszu Wczasów Pracowniczych CRZZ wzorowo wywiązując się z obowiązków. Przez kolejne cztery lata pracowała w Szpitalu Chirurgii Urazowej przy ul. Barskiej jako pielęgniarka społeczna. Równocześnie prowadziła oświatę sanitarną i brała udział w pracach Rady Miejscowej Zw. Zaw. Pr. Sł. Zdrowia. W 1967 r. mimo uzyskania wieku emerytalnego i pogarszającego się stanu zdrowia spowodowanego cukrzycą nie zrezygnowała z pracy. podjęła obowiązki inspektora terenowego w PTP w Warszawie. Posiadając zamiłowanie do pracy społecznej kontynuowała działalność w Zw. Zaw. Pr. Sł. Zdrowia, Lidze Kobiet, PCK. Gdy szkoła pielęgniarska z Wrocławia zwróciła się do Niej z prośbą o opracowanie sylwetki zawodowej Heleny Nagórskiej, której imię zamierzała nadać swojej szkole, podjęła się bezinteresownie tego zadania. Dla zebrania danych faktograficznych i wspomnień wyjeżdżała do różnych miejscowości, gdzie żyła i działała Helena Nagórska. Później Halina Bandurska była częstym gościem na uroczystościach w tej szkole.
Zmarła 7 marca 1982r. w Warszawie. Pochowana została na Cmentarzu Powązkowskim. W pamięci uczennic
i współpracownic pozostała jako pielęgniarka wzorowa i utalentowana administracyjnie, ogromnie skromna, pogodna, zaangażowana emocjonalnie w wykonywaną pracę, o niespożytej energii, zawsze szlachetna i odważna. Praca była dla Niej główną treścią życia i wypełniała to życie bez reszty. Była człowiekiem głęboko ludzkim, uczynnym o wysokiej kulturze osobistej i moralnej. Wpisana została w styczniu1983 r. w poczet Patronek Medycznego Studium Zawodowego im. Pielęgniarek Warszawy w Warszawie przy ul. Parkowej 23.
Opracowanie Hanna Kamińska na podstawie:
1. życiorysu własnego Haliny Bandurskiej;
2. zaświadczeń i opinii z pracy;
3. wywiadów ze współpracownikami Haliny Bandurskiej: Eugenią Petrykowską-Binzerową, Aliną Żurkówną, Haliną Bulińską;
4. wywiadów z byłymi uczennicami, a późniejszymi współpracownicami: Ireną Małecką-Plasotą i
Heleną Ratyńską-Kamińską;
5. Sabina Dembowska "Na każde wezwanie" Inst, Wyd. PAX, Warszawa 1982r, s.108
Materiały archiwalne w CAPP przy ZG PTP
 |
 |
 |
| Halina Bandurska - lata 40 | Opinia dyrektora Miejskiego Szpitala Chirurgii Urazowejprzy ul. Barskiej |
życiorys Haliny Bandurskiej |
