Barbara Glińska (1896-1968)
|
. |
Odznaczenia:
|
Urodziła się w 1896 r. Po zdaniu matury w 1913 r. rozpoczęła studia filozoficzne na Uniwersytecie Lwowskim, które przerwała wskutek wybuchu I wojny światowej. Po ukończeniu kursu sanitarnego podjęła pracę w lwowskim sanatorium Czerwonego Krzyża. W latach 1918-1919 pracowała jako sanitariuszka w wojsku i była ranna. W 1921 r. udzielała pomocy powstańcom śląskim. Od 1924 r. związała się na długie lata z Warszawą. Pracę w Poradni Przeciwgruźliczej przerwała ze względów rodzinnych i zajęła się opieką nad ociemniałymi. Nauczyła się pisma Braille’a. Dla Związku Ociemniałych pisała książki dla dzieci. Angażowała się ofiarnie w pracę społeczną. Natychmiast po wybuchu II wojny światowej zgłosiła się do Związku Kawalerów Maltańskich, aby wziąć udział w przygotowywanej akcji sanitarnej w związku ze zbliżającymi się wojskami niemieckimi. Wyznaczona została, wraz z trzema innymi osobami, jako najbardziej znająca potrzeby szpitala do wyszukania lokalu na Szpital Maltański. Wybór padł na Resursę Kupiecką przy ul. Senatorskiej. Tu zajęła się przygotowywaniem pomieszczeń szpitalnych. Jej koleżanka Magdalena Lipkowska poprzez radio nawoływała ludność W-wy do składania darów w naturze dla nowo tworzącego się szpitala. 7 września 1939 r. o godz. 5 w salach były tylko 4 łóżka a o godz.17 już 40 rannych. Po zbadaniu i zaopatrzeniu ran w sali opatrunkowej przez zgłaszających się lekarzy ranni mogli już odpoczywać na czysto zaścielonych łóżkach. Taki był początek intensywnej pracy Barbary Glińskiej, przełożonej w Szpitalu Maltańskim. Pracując w tym szpitalu organizowała tajne kursy sanitarne na Woli i Powiślu dla dziewcząt i kobiet zgłaszających się do pracy w szpitalach, punktach sanitarnych i jednostkach konspiracyjnych. Po utworzeniu w czerwcu 1943 r. Komendy Dywersji Armii Krajowej, w porozumieniu z szefem Sanitariatu Kedywu kpt dr med. Cyprianem Sadowskim ps. „Skiba”, udzielała pomocy rannym, umieszczała ich w szpitalach a nawet w lesie. Wyznaczała dyżury sanitariuszek przy ciężko chorych. Zapewniała transport poszkodowanych z zagrożonych, niepewnych lokali. Organizowała krwiodawstwo. Wszyscy chłopcy i dziewczęta w oddziałach partyzanckich mieli oznaczoną grupę krwi. Często krew oddawały sanitariuszki i łączniczki jako koleżeńską przysługę dla kolegów wykrwawionych po postrzałach. Dbała o dożywianie rannych i chorych, aby jak najszybciej odzyskiwali siły i zdrowie. Wyżywienie szpitalne było mizerne. Z powodu braku kartek żywnościowych stwarzano pozory, że chorzy pochodzą z prowincji. Przez całą okupację niemiecką w Szpitalu Maltańskim znajdowali pomoc chorzy na gruźlicę płuc i ranni żołnierze Polski Podziemnej. Hospitalizowano też partyzantów spoza Warszawy : z Wileńszczyzny, Wołynia, Kielecczyzny, Garwolina i bliskiego Zabuża. Ozdrowieńcom, którzy nie mogli wrócić do domu ze względu na bezpieczeństwo, organizowano pobyt u tzw. „ cioteczek” tj. w mieszkaniach prywatnych zaufanych sympatyków, zwolenników walki niepodległościowej. Pani Barbara organizowała również pomoc rannym uczestnikom zamachu na Kutscherę, akcji pod Arsenałem czy zamachu na transport pieniędzy przy ul. Senatorskiej. Ponadto brała udział w ratowaniu dzieci z Zamojszczyzny. Zdarzało się, że karetki szpitalne ratowały ludzi podczas łapanek na ulicach Warszawy. Jedna z sanitarek Szpitala Maltańskiego była zawsze do dyspozycji Sanitariatu Kedywu, aby przewozić rannych, chorych, ozdrowieńców poza Warszawę czy do sanatoriów. Karetka przewoziła na punkty sanitarne lekarzy i materiały opatrunkowe a wracając zabierała rannych. Niejednokrotnie „spalonych” umieszczano w szpitalach na internie lub laryngologii. Ich leczenie trwało czasem tygodniami. W dzień mogli wychodzić, co pozwalało im na udział w akcjach bojowych czy szkoleniach. Noce spędzali w szpitalu. Za tych pacjentów z „nieprawdziwego zdarzenia” brali odpowiedzialność lekarze i pielęgniarki, w tym także Pani Barbara Glińska. Od wybuchu Powstania Warszawskiego Szpital Maltański został uznany szpitalem wojskowym AK. Udzielano w nim pomocy medycznej do 14 sierpnia 1944 r. Wtedy to do szpitala wtargnęli Niemcy, wyrzucili rannych, chorych i personel. Personel szpitala przeniósł na rękach 180 pacjentów do Śródmieścia na ul. Zgody. W dniu 4 września, po zbombardowaniu tej siedziby szpitalnej, nastąpiły ponowne przenosiny na ul. Śniadeckich. Tam szpital przetrwał do kapitulacji. Potem nastąpiła ewakuacja do obozu w Piastowie. Po skończonej wojnie Barbara Glińska, wraz z częścią personelu i ocalonym sprzętem medycznym, została skierowana przez PCK do Częstochowy. Dr Jerzy Dreyza naczelny lekarz Szpitala Maltańskiego we wspomnieniach napisał, że brała z nim udział w uruchamianiu od nowa szpitala w Częstochowie. Włożyła w to dużo wysiłku. Była dla niego i szpitala bardzo oddanym, cennym pracownikiem.
Barbara Glińska od wczesnej młodości po kres swojego życia oddana była ratowaniu zdrowia i życia potrzebującym, prześladowanym i niszczonym przez okupanta. Nieustannie narażała swoje życie dla innych i Ojczyzny. Należała do najbardziej wtajemniczonych i zaufanych osób w Sanitariacie Kedywu Warszawy. Służba sanitarna była ściśle związana z pracą oddziałów walczących. Poszkodowani chorzy w walce z okupantem wymagali niejednokrotnie kilkumiesięcznego leczenia. Na Sanitariacie Kedywu spoczywała wielka odpowiedzialność, aby wszystkim pacjentom zapewnić bezpieczeństwo co było niezwykle trudne w warunkach okupacji. To zadanie było wykonane, gdyż żadnej ”wpadki” nie było. Stanisława Kwaskowska ( autorka opisu działalności Sekretariatu Kedywu) napisała : „..nasi pacjenci otoczeni byli serdeczną opieką, tak byli kochani i pielęgnowani jak żaden inny żołnierz na świecie. Toteż szybko wracali do zdrowia i do walki”. Barbara Glińska zmarła w maju 1986 r. w Zielonce k/Warszawy. W styczniu 1979 r. została włączona w poczet Patronek Medycznego Studium Zawodowego nr 1 im. „Pielęgniarek Warszawy” w Warszawie przy ul. Parkowej 23.
Opracowanie Hanna Kamińska
na podstawie życiorysu napisanego przez Mirosławę Chmielewską
i materiałów archiwalnych CAPP
