Dr n. med. Janina Fetlińska

Autoreferat

z uwzględnieniem działalności zawodowej, organizacyjnej i naukowo-badawczej oraz dydaktyczno-wychowawczej.

Urodziłam się 14 czerwca 1952 roku w miejscowości Tuligłowy, woj. podkarpackie.

W 1971 roku ukończyłam w Krakowie średnią szkołę ogólnokształcącą i zawodową zarazem w zakresie pielęgniarstwa. Po dwuletnim okresie zatrudnienia w Klinice Chirurgii Szczękowej w Krakowie przy ulicy Kopernika 26 gdzie pracowałam na stanowisku pielęgniarki odcinkowej, a następnie instrumentariuszki na sali operacyjnej spełniłam wymogi niezbędne do podjęcia studiów pielęgniarskich. Uczyniłam to zdając z drugą lokatą egzamin wstępny na jedyny wówczas w Polsce Wydział Pielęgniarski Akademii Medycznej w Lublinie. Studia ukończyłam z wyróżnieniem w 1977 roku.

26 listopada 1986 roku w Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie obroniłam dysertację doktorską na temat „Ocena zjawiska fluktuacji pielęgniarek w Polsce”, której opiekunem naukowym był Prof. dr hab. med. Marek Sanecki. Recenzentami pracy byli: Prof. dr hab. med. Czesław Baran,
Prof. dr hab. Andrzej Koźmiński i Prof. dr hab. Włodzimierz Sapiński.

Pierwszy stopień specjalizacji z medycyny społecznej uzyskałam w 1981 roku, a drugi stopień specjalizacji z zakresu organizacji ochrony zdrowia w1984.

Udział w projekcie Banku Światowego umożliwił mi ukończenie Podyplomowego Studium Ekonomiki Zdrowia na Wydziale Ekonomii Uniwersytetu Warszawskiego w 1993 roku.

Praca zawodowa

Pracę zawodową podjęłam w 1977 roku w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Ciechanowie, gdzie po 3 miesiącach zatrudnienia ze stanowiska młodszego asystenta awansowałam na kierownika Wojewódzkiego Ośrodka Doskonalenia Kadr Medycznych. Funkcję tą pełniłam do 1984, łącząc ją w latach 1981 – 1984 z obowiązkami wizytatora średnich szkół medycznych.

W latach 1988 – 1991 po powrocie z urlopu wychowawczego pracowałam w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym na stanowisku kierownika Sekcji Analiz w Dziale Metodyczno – Organizacyjnym.

1 lutego 1991 roku zostałam powołana na stanowisko dyrektora Wojewódzkiego Ośrodka Organizacji i Ekonomiki Ochrony Zdrowia w Ciechanowie (od 1999 roku Mazowieckiego Centrum Zdrowia Publicznego w Warszawie).

W 1991 roku współkierowany przeze mnie i Lekarza Wojewódzkiego w Ciechanowie Zespół wygrał konkurs Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej oraz Banku Światowego na utworzenie eksperymentalnego konsorcjum zdrowia w ramach projektu Rządu Polskiego i Banku Światowego Reformy Polskiej Służby Zdrowia (nr projektu POL 3466). Dla prowadzenia tego projektu zostałam zatrudniona przez Ministra Zdrowia na stanowisku dyrektora Biura Ciechanowskiego Konsorcjum Zdrowia (1994 – 1998).

Funkcję dyrektora Mazowieckiego Centrum Zdrowia Publicznego w Warszawie pełniłam do 2002 roku, by następnie (od 1.10.2002) przejść do Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Ciechanowie na stanowisko dyrektora Instytutu Ochrony Zdrowia prowadzącego kształcenie na kierunku pielęgniarstwo.

W tymże czasie pełniłam już także funkcję wicedyrektora Instytutu Edukacji Zdrowotnej i Promocji Zdrowia w Ciechanowie Wydziału Pedagogicznego Wyższej Szkoły Humanistycznej w Pułtusku (1996 – 2003).

Aktualnie przebywam na urlopie bezpłatnym w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Ciechanowie w związku z pełnieniem funkcji senatora RP.

Honorowo prowadzę seminarium licencjackie i uczestniczę w życiu naukowo-dydaktycznym Uczelni.

Także honorowo w latach 2005 – 2008 prowadziłam seminarium magisterskie dla 13 studentek pedagogiki zdrowia – edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia na Wydziale Pedagogicznym Akademii Humanistycznej im. A. Gieysztora w Pułtusku.

Od 23.10.2005 jestem członkiem Krajowej Rady Akredytacyjnej Szkolnictwa Medycznego przy Ministrze Zdrowia.

Szkolenie specjalistyczne

1. W 1980 roku odbyłam 3 – miesięczne szkolenie w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno–Epidemiologicznej w Ciechanowie w zakresie epidemiologii.

2. W 1981 roku odbyłam 3 – miesięczne szkolenie indywidualne w Wojewódzkim Ośrodku Pomocy Społecznej Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Ciechanowie.

3. W 1992 roku odbyłam podróż studialną do Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej dla zapoznania się z zakresem kompetencji i organizacją pielęgniarstwa środowiskowego.

4. W 1994 roku odbyłam podróż studialną do Kanady w celu pozyskania informacji o systemie pielęgniarstwa środowiskowego i działalności samorządu zawodowego.

Współpraca z zagranicą.

*Ekspert a następnie dyrektor polsko-kanadyjskiego programu Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych i Rządu Kanadyjskiego „Rozwoju Podstawowej Opieki Zdrowotnej i Samorządu Pielęgniarskiego” (1993 – 1994)

* Ekspert w zakresie pielęgniarstwa w programie PHARE w zakresie POZ (1993 – 1994)

*Koordynator na terenie Ciechanowa „Projektu edukacyjno-interwencyjnego dla krajów Europy Środkowo-Wschodniej, mającym na celu ograniczenie zdrowotnych i społeczno-ekonomicznych następstw palenia tytoniu” - z udziałem Open Society Institute im. Sorosa, American Cancer Society, Fundacji „Promocja Zdrowia” w Warszawie, Fundacji Stefana Batorego w Warszawie, Stowarzyszenia Ciechanowskie Konsorcjum Zdrowia – 2002.

*Koordynator na terenie Ciechanowa „Projektu działań interwencyjnych dla zmniejszenia częstości zagrożenia wymuszoną ekspozycją na bierne palenie małych dzieci na lata 2002 – 2003” - Centrum Onkologii – Instytut, Fundacja „Promocja Zdrowia” w Warszawie, Światowa Organizacja Zdrowia, United States Enviromental Public Agency.

Działalność organizacyjna i naukowo-badawcza

Praca na stanowisku dyrektora Biura Ciechanowskiego Konsorcjum Zdrowia pozwoliła mi na podjęcie szeregu prac badawczych, organizacyjnych i szkoleniowych związanych z:

* planowaniem strategicznym w ochronie zdrowia,

* planowaniem i wdrożeniem regionalnych programów prewencyjnych oraz

* wypracowaniem miejsca i kompetencji pielęgniarek rodzinnych w kształtującej się koncepcji podstawowej opieki zdrowotnej opartej o system lekarza rodzinnego.

W ramach pracy nad tym projektem uczestniczyłam w podróży studialnej do Stanów Zjednoczonych, gdzie miałam możność poznać kompetencje pielęgniarki zdrowia publicznego, jej przygotowanie zawodowe oraz różnorodne rozwiązania organizacyjne.

W oparciu o zdobyte doświadczenie i prace powołanego przeze mnie Zespołu ds. Kompetencji i Kształcenia Pielęgniarek i Położnych Środowiskowych Rodzinnych Ciechanowskiego Konsorcjum Zdrowia zostały przygotowane podstawowe koncepcje dla przygotowywanej reformy podstawowej opieki zdrowotnej w Polsce, m.in. kompetencje pielęgniarki środowiskowej/rodzinnej”, programy kursów kwalifikacyjnych dla pielęgniarek, zarówno uzupełniających jak i podstawowych, zakres usług pielęgniarskich w podstawowej opiece zdrowotnej oraz propozycje wynagradzania pielęgniarek i położnych w POZ.

W latach 1994 – 1995 brałam udział w realizacji programu wynikającego z „umowy w sprawie projektu instytucjonalnego wzmocnienia Polskiej Izby Pielęgniarek i Położnych z Kanadyjskim Stowarzyszeniem Pielęgniarek i WHO’skim Centrum ds. Międzynarodowego Rozwoju Pielęgniarstwa przy Szpitalu Mount Sinai w Toronto”. Jako wicedyrektor, a następnie dyrektor projektu uczestniczyłam w 2 tygodniowej podróży studialnej do Toronto i Ottawy w celu zapoznania się z kanadyjską reformą systemu ochrony zdrowia, zwłaszcza w obszarze podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) oraz kształcenia pielęgniarek. Stanowiło to cenny element doświadczenia dla budowy i rozwoju polskiej koncepcji POZ.

W latach 1992 – 1993 byłam członkiem zespołu przygotowującego pierwszą wersję koncepcji reformy POZ pod kierunkiem Marka Balickiego. Na prośbę Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej w październiku 1994 roku przygotowałam dla kolejnej koncepcji POZ „Suplement do programu Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej „Przekształcenia POZ Strategia realizacji celów (maj 1994)” stanowiący wykładnię stanowiska pielęgniarek w zakresie rozumienia ich miejsca w systemie POZ.

Podobnie cenne były kontakty, dyskusje, konferencje, seminaria i prace zespołowe związane z udziałem w charakterze eksperta w projekcie reformy POZ w ramach programu Phare oraz prace w Zespole Ekspertów ds. Pielęgniarstwa w PO przy Biurze Naczelnej Pielęgniarki Kraju ( 1994 – 1995).

W latach 1993–1998 w ramach utworzonego Zespołu ds. Promocji Zdrowia przy Biurze Ciechanowskiego Konsorcjum Zdrowia, którego byłam dyrektorem przewodniczyłam przygotowaniu koncepcji a następnie wdrożeniu szeregu programów z zakresu promocji zdrowia i profilaktyki chorób np. „Ciechanowski Program Profilaktyki Chorób Układu Krążenia na lata 1992 – 2012”, „Ciechanowski Program Zapobiegania Urazom, Wypadkom, Zatruciom na lata 1994 – 2014”, „Ciechanowski Program Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 1996 – 2006”.

Program kardiologiczny został wysoko oceniony przez Biuro Regionalne WHO w Kopenhadze oraz Krajowy Zespół specjalistów regionalnych w zakresie kardiologii pod przewodnictwem Prof. dr hab. med. Zygmunta Sadowskiego – dyrektora Instytutu Kardiologii i zalecony do wprowadzenia w regionie Polski północno-wschodniej.

Programy promocji zdrowia opracowane pod moim kierunkiem i wprowadzone w życie decyzją odpowiednich władz:

1.„Zdrowie w rytmie serca.” Program profilaktyki Chorób Układu Krążenia w Ciechanowskim Konsorcjum Zdrowia na lata 1992 – 2012. Opracowany przez Zespół w składzie: Lucyna Borowik, Maria Kosińska, Ludmiła Marcinowicz, pod kierunkiem Janiny Fetlińskiej akceptowany przez Lekarza Wojewódzkiego Elwirę Soplińską i zatwierdzony przez Wojewodę Ciechanowskiego Andrzeja Wojdyło. Wprowadzony Zarządzeniem Wojewody Ciechanowskiego nr 106/92 z dnia 12 listopada 1992. Ciechanów 1998

2.Ciechanowski program zapobiegania urazom wypadkom i zatruciom w Ciechanowskim Konsorcjum Zdrowia na lata 1995 – 2014. Opracował Zespół w składzie: Teresa Bielska, Teresa Kiwit, Maria Kosińska, Krzysztof Radoń, Ewa Sendecka, Elżbieta Tomaszek, Małgorzata Zagroba pod kierunkiem Janiny Fetlińskiej. Akceptował: Przewodnicząca Rady Nadzorczej CKZ – Elwira Soplińska. Zatwierdził: Przewodniczący Wojewódzkiego Sejmiku Samorządowego – Jan Mączewski, Wojewoda – Sławomir Morawski. Wydanie II uzupełnione. Ciechanowskie Konsorcjum Zdrowia. Wprowadzony w życie Zarządzeniem Wojewody Ciechanowskiego nr 15/95 z dnia 16 marca 1995 roku.

3. Program Ciechanów – Zdrowe Miasto.  Urząd Miejski w Ciechanowie. Ciechanowskie Konsorcjum Zdrowia; redakcja i opracowanie Bożena Żywiecka, Krzysztof Radoń. Ciechanów. 1995

4. Mazowiecki Program Promocji Zdrowia na lata 2001 – 2005. Opracowany przez Mazowieckie Centrum Zdrowia Publicznego w Warszawie, Mazowiecką Regionalną Kasę Chorych w Warszawie. Zespół Autorski pod przewodnictwem Janiny Fetlińskiej i Jerzego Karskiego. Warszawa, czerwiec 2001.

Powyższe działania i zdobyte doświadczenie zaowocowały zaproszeniem mnie do zespołów powołanych w 1995 i 1996 roku przez dyrektora Centrum Kształcenia Pielęgniarek i Położnych do opracowania ramowych programów specjalizacji dla pielęgniarek i położnych, „Blok ogólnozawodowy (wspólny dla wszystkich specjalizacji pielęgniarskich), „Program kursu kwalifikacyjnego dla pielęgniarek środowiskowo-rodzinnych,” oraz „Program specjalizacji dla pielęgniarek środowiskowo-rodzinnych”.

W latach 1999 – 2001 byłam koordynatorem Projektu Pokazowego pn „Rozwój Infrastruktury dla Promocji Zdrowia i Prewencji Chorób Układu Krążenia na Poziomie Lokalnym w Polsce” obejmującym 20 gmin województwa mazowieckiego i 10 gmin województwa małopolskiego. Projekt był prowadzony przez Instytut Kardiologii w ramach współpracy z Bankiem Światowym. Rezultatem projektu było m.in. przygotowanie metodyki pracy liderów promocji zdrowia w społecznościach lokalnych i przygotowanie kilkudziesięciu lokalnych liderów do realizowania promocji zdrowia w swoim środowisku.

W odpowiedzi na olbrzymie zapotrzebowanie na kształcenie osób zajmujących się promocją zdrowia w latach 1996 – 2004 ówczesny Rektor WSH w Pułtusku Prof. dr hab. Andrzej Bartnicki umożliwił mi zorganizowanie kształcenia pielęgniarek na kierunku pedagogika (studia licencjackie i magisterskie) w specjalności promocja zdrowia i edukacja zdrowotna. W tym okresie za zgodą Rady Wydziału Pedagogicznego prowadziłam seminarium magisterskie i wypromowałam 17 magistrów. Licencjat pod moim kierunkiem uzyskało 80 osób. Recenzowałam ponad 100 prac licencjackich i 20 magisterskich. W 2008 wypromowałam w Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora 13 magistrów (pedagogika zdrowia).

Moje kolejne zetknięcie się z dydaktyką w pielęgniarstwie i w pedagogice zdrowia zaowocowało powrotem do mojego młodzieńczego zainteresowania historią pielęgniarstwa i nauk medycznych. Wróciłam do badań programów kształcenia w uczelniach pielęgniarskich amerykańskich i kanadyjskich z którymi miałam okazję zetknąć się podczas podróży studialnych do Waszyngtonu i Toronto a także do programów europejskich .

Przeanalizowałam także nasze polskie osiągnięcia w tej dziedzinie i polską drogę dojścia do kształcenia pielęgniarek i położnych na poziomie studiów wyższych. Interesowałam się życiorysami wybitnych polskich pielęgniarek oraz organizacją kształcenia pielęgniarek w Polsce międzywojennej. Jako członek Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego i przewodnicząca Zarządu Wojewódzkiego w Ciechanowie w latach 1991 – 1997 interesowałam się i zbierałam materiały związane z działalnością wybitnych pielęgniarek północnego Mazowsza i prowadziłam sekcję historyczną tego stowarzyszenia.

Duże zainteresowanie budziły we mnie także bogate życiorysy wybitnych lekarzy polskich i regionu mazowieckiego, dlatego im także poświęciłam uwagę w swoich badaniach, tym bardziej iż stwierdziłam iż w wielu przypadkach wnieśli oni nieoceniony wkład w rozwój naukowego pielęgniarstwa i w organizację nowoczesnego kształcenia pielęgniarek i położnych.

Zjazdy

1995 - Międzynarodowy Kongres Pielęgniarstwa w Vancouwer

1993 - I Kongres Pielęgniarek Polskich w Busku Zdroju

Fetlińska J.; Promocja Zdrowia w Ciechanowskim Konsorcjum Zdrowia. I Kongres Pielęgniarek Polskich. Referaty Kongresowe. Busko – Zdrój 4 – 5 maja 1993, s. 15 – 0  16

Adamkiewicz M.,Chmura H., Cichowska E., Fetlińska J., Landman K., Maćkowska U., Olszewska A., Ormanowska M., Reszko K., Woźniak A., Zielińska J; Systemowe przygotowanie stanowiska pracy pielęgniarki rodzinnej w polskiej służbie zdrowia” I Kongres Pielęgniarek Polskich. Referaty Kongresowe. Busko Zdrój. 1993

Adamkiewicz M.,Chmura H., Cichowska E., Fetlińska J., Landman K., Maćkowska U., Olszewska A., Ormanowska M., Reszko K., Woźniak A., Zielińska J; Standardy pielęgniarstwa środowiskowego – próba adaptacji doświadczeń pielęgniarek amerykańskich do polskiego systemu służby zdrowia. I Kongres Pielęgniarek Polskich . Referaty Kongresowe. Busko – Zdrój 4 – 5 maja 1993, s. 26 – 27

Organizacja opieki pielęgniarskiej a zmiany w systemie ochrony zdrowia - konferencja w Lublinie , 7 – 8 maja 1993.

Adamkiewicz M.,Chmura H., Cichowska E., Fetlińska J., Landman K., Maćkowska U., Olszewska A., Ormanowska M., Reszko K., Woźniak A., Zielińska J.: Systemowe przygotowanie stanowiska pielęgniarki rodzinnej w polskiej służbie zdrowia.(w;) Organizacja opieki pielęgniarskiej a zmiany w systemie ochrony zdrowia.(materiały z konferencji Lublin, 7 – 8 maja 1993). Centrum Edukacji Medycznej. Warszawa 1994, s.194 –196

2004 - VII Kongres Pielęgniarek Polskich w Sopocie.

Fetlińska J., Holenderski system kształcenia pielęgniarek i zawodów opiekuńczych na przełomie XX i XXI wieku. VII Kongres Pielęgniarek Polskich. Współczesne pielęgniarstwo to wiedza, profesjonalizm, pasja. Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie. Sopot 14-15 maja 2004, s.37 – 45

Zagroba M., Fetlińska J.; Algorytm i standard postępowania pielęgniarki w leczeniu z uzależnienia od tytoniu .VII Kongres Pielęgniarek Polskich. Współczesne pielęgniarstwo to wiedza, profesjonalizm, pasja .Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie Sopot 14-15 maja 2004 s. 149 –159

III Międzynarodowy Kongres Edukacji w Pielęgniarstwie i innych naukach o zdrowiu. AM im. K.Marcinkowskiego w Poznaniu. Gniezno – Poznań 8 – 10.V.1998

Fetlińska J.; Formy i potrzeby kształcenia pielęgniarek dla podstawowej opieki zdrowotnej w świetle strategii jej przekształceń.. Postępy Pielęgniarstwa i Promocji Zdrowia. III Międzynarodowy Kongres Edukacji w Pielęgniarstwie i innych naukach o zdrowiu. AM im. K.Marcinkowskiego w Poznaniu. Gniezno – Poznań 8 – 10.V.1998 t.XV. pod redakcją L. Wołowickiej. Poznań 1999 s. 126 – 129

12 World Conference on Tobacco or Health. Global action for a tobacco free future. Helsinki, 3 - 8 August 2003

Fetlińska J., Zagroba M.; Smoking prevalence and cessation rates among nurses engaged in health promotion” 12 World Conference on Tobacco or Health.. Global action for a tobacco free future. Helsinki, 3 - 8 August 2003

Fetlińska J., Zagroba M.; Make our children free from tobacco smoke - WHO/US EPA pilot intervention project aimed to reduce exposure of children to enforced passive smoking in local community of Ciechanów, Poland” - 12 World Conference on Tobacco or Health. Global action for a tobacco free future. Helsinki, 3 - 8 August 2003

Fetlińska J., Zagroba M.; Smoke-out campaign in local community in Ciechanów, Poland in 2002” . 12 World Conference on Tobacco or Health. Global action for a tobacco free future. Helsinki, 3 - 8 August 2003

VI Ogólnopolska Konferencja Naukowa im. Prof. F.Venuleta „Tytoń albo zdrowie”, Warszawa, 4-5 grudnia 2003r.

Fetlińska J., Zagroba M.,; Algorytm postępowania pielęgniarki w leczeniu z uzależnienia od tytoniu. VI Ogólnopolska Konferencja Naukowa im. Prof. F.Venuleta „Tytoń albo zdrowie”, Warszawa, 4-5 grudnia 2003r.

Zagroba M., Fetlńska J. Standard postępowania pielęgniarki w leczeniu z uzależnienia od tytoniu. VI Ogólnopolska Konferencja Naukowa im. Prof. F.Venuleta „Tytoń albo zdrowie”, Warszawa, 4-5 grudnia 2003r.

Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Pielęgniarki i położne wobec edukacji zdrowotnej”, Kazimierz Dolny n/Wisłą, 11-13 września 2003r

Fetlińska J., Zagroba M., Zatoński W., Przewoźniak K.; Wyniki realizowanego w Ciechanowie programu interwencyjnego – „Uwolnijmy nasze dzieci od tytoniu” - Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Pielęgniarki i położne wobec edukacji zdrowotnej”, Kazimierz Dolny n/Wisłą, 11-13 września 2003r. s .127 –128,/span>

III Podlaska Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Szkoleniowa „Polskie pielęgniarstwo i położnictwo w Zjednoczonej Europie”, Białowieża, 16-18 maja 2003r

Fetlińska J., Zagroba M.; Rozpowszechnienie palenia tytoniu wśród pielęgniarek zajmujących się promocją zdrowia” - III Podlaska Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Szkoleniowa „Polskie pielęgniarstwo i położnictwo w Zjednoczonej Europie”, Białowieża, 16-18 maja 2003r. s.193

III Europejska Konferencja „Tytoń albo zdrowie” (ECTOH), Warszawa, 20-22 czerwca 2002r.

Zagroba M., Fetlińska J.; Local activities pursued to reduce incidence of smoking in the town of Ciechanów in the years 1992-2002” - III Europejska Konferencja „Tytoń albo zdrowie” (ECTOH), Warszawa, 20-22 czerwca 2002r.

Zagroba M., Fetlińska J.; Project of campaign to reduce risks of forced exposure of small children to tobacco smoke for the years 2002 – 2003 - Free Our Children From Tobacco”.III Europejska Konferencja „Tytoń albo zdrowie” (ECTOH), Warszawa, 20-22 czerwca 2002r.

Zagroba M., Fetlińska J.;.Passive smoking among pupils from the first grades of elementary schools in the town of Ciechanów - Preliminary Report” III Europejska Konferencja „Tytoń albo zdrowie” (ECTOH), Warszawa, 20-22 czerwca 2002r.

Zagroba M., Fetlińska J.; Health campaign - Let's quit smoking for our children's health - Ciechanów, June - November 2002” III Europejska Konferencja „Tytoń albo zdrowie” (ECTOH), Warszawa, 20-22 czerwca 2002r.

I Międzynarodowe Forum  Promocji Zdrowia. 8 – 12 grudnia 2004

Polak P., Charzyńska – Gula M., Fetlińska J.; Zmiany zachowań wybranej grupy rodziców jako wynik programu antytytoniowego „uwolnijmy nasze dzieci od tytoniu”. I Międzynarodowe Forum Promocji Zdrowia. 8 – 12 grudnia 2004. Streszczenia. Akademia Medyczna im. Prof. Feliksa Skubiszewskiego w Lublinie. Katedra i Zakład Pedagogiki. Lublin 2004. s.304–305

Gierszewska K.,Fetlińska J., Zagroba M.; Wiedza pacjentów z choroba niedokrwienną serca na temat odżywiania. I Międzynarodowe Forum Promocji Zdrowia. 8 – 12 grudnia 2004. Streszczenia. Akademia Medyczna im. Prof. Feliksa Skubiszewskiego w Lublinie. Katedra i Zakład Pedagogiki. Lublin 2004. s.318 – 319

X Ogólnopolska Konferencja Naukowa im. Prof. F. Venuleta w Ciechanowie

Uczestniczyłam także w wielu konferencjach krajowych poświęconych kształceniu pielęgniarek (Lublin 2003) oraz ich działalności w zakresie promocji zdrowia Las Palmas (1999) Helsinkach ( 2003) ,w Krakowie (2004) lub pielęgniarstwu w podstawowej opiece zdrowotnej ( Dębe 1994, Międzybrodzie Żywieckie 1994, Białystok 2001, 2005). Skróty moich wystąpień były zamieszczane w pamiętnikach lub programach zjazdowych. W 1994 roku uczestniczyłam w 38 seminarium European Health Policy Forum pt „Health Care Reforms;The Unfinished Agenda.” w Leuven, Belgia

Brałam także udział (15 – 18 września 2004) w 17 Powszechnym Zjeździe Historyków Polskich w Krakowie.

Działalność dydaktyczno-wychowawcza

Organizowałam wiele konferencji i seminariów. W 1998 roku zorganizowałam ogólnopolskie seminarium w Ciechanowie na temat realizacji Narodowego Programu Zdrowia, a w latach 2001,2002 seminaria dla województwa mazowieckiego poświęcone temu zagadnieniu, oraz przygotowaniu i wdrożeniu „Mazowieckiego Programu Promocji Zdrowia na lata 2001–2005” Zainicjowałam i wprowadziłam systemowy monitoring Narodowego Programu Zdrowia na obszarze województwa, którego koncepcję przejęło i rozwinęło wiele województw w Polsce. Poświęciłam tej tematyce wiele szkoleń regionalnych i ogólnopolskich.

Od 1977 do 1984 roku zajmowałam się organizowaniem i prowadzeniem kształcenia podyplomowego pielęgniarek i lekarzy z terenu województwa ciechanowskiego. Organizowałam nowatorskie formy kształcenia pielęgniarek środowiskowych, lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej i pracowników socjalnych w latach 1977 – 1980 w ramach współpracy z Zakładem Dydaktyki Medycznej i Zakładu Podstawowej Opieki Zdrowotnej Studium Medycyny Społecznej Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie.

Uczestniczyłam jako wykładowca w szkoleniach dla nauczycieli i pielęgniarek organizowanych w Centrum Edukacji Medycznej w Warszawie oraz w kursach organizowanych w Studium Medycyny Społecznej Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie.

W latach 1979- 1984 pełniłam funkcję wizytatora średnich szkół medycznych w województwie ciechanowskim obejmując nadzorem pedagogicznym 2 zespoły szkół medycznych w Ciechanowie i Działdowie.

Organizowałam Olimpiady Pielęgniarskie i Olimpiady Położnicze dla słuchaczy szkół medycznych oraz „Turnieje Wiedzy dla Pielęgniarek” absolwentek tych szkół.

Systematycznie uczestniczyłam w organizowaniu a także prowadzeniu szkoleń wewnątrzakładowych dla lekarzy i pielęgniarek w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Ciechanowie i innych zakładów opieki zdrowotnej województwa ciechanowskiego.

W 1996 roku dzięki uprzejmości prof.dr hab. Andrzeja Bartnickiego rektora WSH w Pułtusku w ramach Wydziału Pedagogicznego zorganizowałam Instytut Edukacji Zdrowotnej i Promocji Zdrowia w którym do 2004 roku około 800 pielęgniarek i położnych uzyskało tytuł licencjata i magistra pedagogiki w zakresie tej unikalnej specjalności. Absolwenci stanowią cenne kadry dla promocji zdrowia w polskich zakładach opieki zdrowotnej , samorządach oraz wielu innych instytucjach.

W ramach tej Uczelni prowadziłam wykłady dla studentów z zakresu „zdrowia publicznego”, ćwiczenia z „zarządzania w promocji zdrowia” oraz seminaria licencjackie i magisterskie.

W 1998 roku rozpoczęłam działania dla uruchomienia kształcenia pielęgniarek i położnych w ramach studiów licencjackich w Ciechanowie, posiadającym ponad 40-letnią tradycję kształcenia pielęgniarek . W 2002 roku podjęłam zatrudnienie w nowo powołanej Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Ciechanowie na stanowisku profesora PWSZ, dyrektora Instytutu Ochrony Zdrowia, które pełniłam do 23 października 2005.

Prowadziłam wówczas zajęcia dydaktyczne z zakresu „promocji zdrowia”, „zdrowia publicznego”, „metodologii badań naukowych i pisania pracy licencjackiej”.

Zorganizowałam studenckie koło naukowe przy Zakładzie Zdrowia Publicznego, organizowałam badania zachowań zdrowotnych studentów, kampanie promocji zdrowia a także konferencje naukowo-szkoleniowe z udziałem studentów, nauczycieli i pielęgniarek z terenu b. województwa ciechanowskiego.

Na prośbę zespołu redakcyjnego podręcznika dla studentów pielęgniarstwa „Promocja Zdrowia” „ przygotowałam rozdział „Historia rozwoju promocji zdrowia” Wyd. Czelej. 2008

W 2003 roku uruchomione zostały studia pomostowe (niestacjonarne) dla pielęgniarek dyplomowanych, a w 2005 roku kształcenie na kursach specjalizacyjnych, kwalifikacyjnych oraz doskonalących.

W 2003 roku uzyskałam akredytację Krajowej Rady Akredytacyjnej Szkolnictwa Medycznego dla kształcenia na kierunku „pielęgniarstwo” w Instytucie Ochrony Zdrowia  Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Ciechanowie, co w obliczu zmian  w kształceniu przeddyplomowym pielęgniarek w Polsce w okresie akcesji do Unii Europejskiej i wynikających z dyrektyw unijnych wymogów było wielkim wyzwaniem dla młodego, nowego zespołu pracowników naukowo-dydaktycznych. Uzyskano wysoką ocenę Komisji, a pierwsi absolwenci uzyskali bez przeszkód prawo wykonywania zawodu. Pierwsze informacje o losach zawodowych absolwentów dają podstawę do pozytywnej oceny kierowanego przeze mnie do 2005 roku  Instytutu Ochrony Zdrowia i przyjętych w nim metod nauczania i wychowywania do tak specyficznego zawodu jakim jest współczesne pielęgniarstwo.

Przykładem pozytywnej i ukoronowaniem łączności z macierzystą uczelnią jest istniejące od 2006 roku Koło Absolwentów Instytutu Ochrony Zdrowia PWSZ w Ciechanowie.

Podsumowując, pragnę dodać, że byłam także powołana na rzeczoznawcę zakresie podręczników szkolnych i środków dydaktycznych do przedmiotu „Zdrowie publiczne” i Pielęgniarstwo w podstawowej opiece zdrowotnej” dla zawodów nauczanych w publicznych szkołach medycznych ( na podstawie Zarządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 lipca 1997 roku w sprawie dopuszczenia do użytku szkolnego programów nauczania i podręczników, zalecania środków dydaktycznych w publicznych szkołach medycznych oraz wykazów tych programów, podręczników i środków ( Dz.Urz. MZiOS nr 11,poz.28) i Komunikat Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 6.X.1998 w sprawie listy rzeczoznawców w zakresie podręczników szkolnych i środków dydaktycznych do przedmiotów humanistycznych, ogólnozawodowych i specjalistycznych dla zawodów nauczanych w publicznych szkołach medycznych ( Dz.Urz.MZiOS nr 8 , poz.16).

Byłam także inicjatorem powstania w 2000 roku i członkiem zespołu ekspertów przy Naczelnej Izbie Pielęgniarek i Położnych, który opracował pierwszy projekt tzw. „minimum dydaktycznego” dla kształcenia akademickiego na kierunku pielęgniarstwo. Zespół pracował pod kierunkiem doc.dr hab. Heleny Lenartowicz.

Inicjowałam tłumaczenie bądź opracowanie podręczników dla pielęgniarek oraz wydawałam recenzje i opinie dla wydawnictw np:

-Recenzja książki dr Haliny Wojnowskiej - Dawiskiby pt. ”Kształcenie licencjata pielęgniarstwa . Kluczowe elementy.” Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych. Warszawa 2001.

-Opinie o celowości wydania podręcznika Barbary Bates „A Guide Physical Examination and History Taking” wyd. J.B. Lippincott Philadelphia ( jest to podręcznik wydany w 1997 roku z mojej inicjatywy jako niezwykle przydatny dla pielęgniarek i studentów pielęgniarstwa).

Opinie o celowości wydania podręcznika dla Działu Naukowego Wydawnictwa Springer

-„Practice Nurse Handbook” III edition – G. I D. Hampson, wyd. Blackwel Scientific Pub.,

-„Fundamental Nursing Skills” - wyd. Springhouse Publishing Company

-„Clinical Nursing Pocket Book

Opracowania i artykuły dotyczące kształcenia pielęgniarek;

Fetlińska J.Ormanowska M, Wypych A. : Koncepcja kształcenia personelu wspierającego dla potrzeb podstawowej opieki zdrowotnej. Wstępny Raport. Ciechanowskie Konsorcjum Zdrowia. Grupa Zadaniowa d.s. Kompetencji i kształcenia pielęgniarek rodzinnych. Listopad 1993

Fetlińska J.; Lemon. WHO-wski projekt pomocy edukacyjnej dla pielęgniarek Centralnej i Wschodniej Europy. Pielęgniarstwo i My.  Nr 9 ,Styczeń 1995, s.16 – 17.

Minimalne wymagania programowe dla studiów magisterskich Kierunek: Pielęgniarstwo (załącznik do Uchwały nr 76/2000 r. Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego z dnia 29 czerwca 2000 – Dz.Urz.MEN z dnia 7 sierpnia 2000r.( W;) H.Wojnowska-Dawiskiba, Kształcenie licencjata pielęgniarstwa. Kluczowe elementy uwarunkowane potrzebami i tendencjami rozwojowymi zawodu. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych. Warszawa .2001, s.103 - 114

Minimalne wymagania programowe dla studiów licencjackich. Kierunek: Pielęgniarstwo(załącznik do Uchwały nr 76/2000 r. Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego z dnia 29 czerwca 2000 – Dz.Urz.MEN z dnia 7 sierpnia 2000r.(w;) H.Wojnowska-Dawiskiba. Kształcenie licencjata pielęgniarstwa. Kluczowe elementy uwarunkowane potrzebami i tendencjami rozwojowymi zawodu. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych. Warszawa. 2001, s.115 - 124

Fetlińska J.; Miejsce pielęgniarki i położnej w przekształcającej się podstawowej opiece zdrowotnej. Wersja 1.0. Suplement do programu Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej „Przekształcenia poz. Strategia realizacji celów.(maj 1994)” październik 1994 publikacja w: „Raport o stanie pielęgniarstwa w Polsce oraz kierunki zmian systemowych w pielęgniarstwie. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych. Warszawa 1995 s.174 - 183

Fetlińska J. Ormanowska M., Ostrowska Bożena: Program kursu kwalifikacyjnego dla pielęgniarek środowiskowo-rodzinnych” Centrum Edukacji Medycznej. Warszawa 1994

Tułodziecka I., Wrońska I., Lenartowicz H., Fetlińska J, Wolska – Lipiec K., Komraus J., Bober B.: Ramowy program kursu kwalifikacyjnego. Blok Ogólnozawodowy. Program przeznaczony dla pielęgniarek i położnych. Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych. Warszawa 1999

Wójcik G., Tułodziecka I., Wrońska I., Lenartowicz H., Fetlińska J., Wolska – Lipiec K., Skrobowski A.,Komraus J.: Ramowy program specjalizacji. Blok Ogólnozawodowy. Program przeznaczony dla pielęgniarek i położnych. Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych. Warszawa 1999

Janus B., Fetlińska J., Kaczmarska B.: Ramowy program specjalizacji w dziedzinie pielęgniarstwa rodzinnego. Blok specjalistyczny. Program przeznaczony dla pielęgniarek. Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych. Warszawa 1999

Ważniejsze publikacje dotyczące POZ i promocji zdrowia  i miejsca pielęgniarek w systemie ochrony zdrowia

Artiucha Z.,Fetlińska J., Wiśniewska L., Skop U., Moskalewicz B., Strategia działania w opiece reumatologicznej w województwie mazowieckim. Zdrowie Publiczne 2002.t.112,nr 4s.537 - 541

Fetlińska J., Ormanowska M., Analiza sytuacji w zakresie pielęgniarstwa w podstawowej opiece zdrowotnej , stanu kształcenia i doskonalenia oraz koncepcja przyszłych zmian. Raport opracowany na życzenie Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych. Ciechanowskie Konsorcjum Zdrowia. Grupa Zadaniowa d.s. Kompetencji i kształcenia pielęgniarek rodzinnych.” wrzesień 1994.( Raport został przetłumaczony na język angielski i był wykorzystywany przez ekspertów PHARE dla tworzenia koncepcji reformy systemu POZ w Polsce).

Fetlińska J. Borowik L.; Program profilaktyki chorób układu krążenia w Ciechanowskim Konsorcjum Zdrowia. Człowiek i Przyroda. Jesień 1997 Nr 7. s. 47 – 49

Fetlińska J.; Misja Europejskiego Konsorcjum Podstawowej Opieki Zdrowotnej (ECPC) w sprawie zawodów współpracujących z lekarzem rodzinnym w podstawowej opiece zdrowotnej. „Pielęgniarstwo i My”styczeń, 1995 nr 9, s. 6 - 7

Fetlińska J. ;„Promocja zdrowia w środowisku lokalnym” ( w: )Osoby niepełnosprawne w środowisku lokalnym. Wyrównywanie szans . Praca zbiorowa pod redakcją Barbary Szczepankowskiej i Jerzego Mikulskiego. Centrum Badawczo-Rozwojowe Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Warszawa, 1999 s.213 - 219

Fetlińska J. B Monitorowanie procesu realizacji Narodowego Programu Zdrowia w województwie mazowieckim. Zdrowie Publiczne 2002; 112(4)

Fetlińska J., Gajdowska J.,Chrostek E. Zmiany systemowe w podstawowej opiece zdrowotnej w woj. ciechanowskim w latach 1992 -1998 a poziom satysfakcji pacjentów z usług medycznych. Zdrowie Publiczne 1999; t. CIX, Nr 3

Fetlińska J., Borowik L., ,Narodowy Program Zdrowia. Założenia, rzeczywistość, potrzeby a doświadczenia ciechanowskie” - Zdrowie Publiczne 1998, t. CVIII. Nr 7-8

Fetlińska J.; Narodowy Program Zdrowia - wdrożenie na terenie Ciechanowskiego Konsorcjum Zdrowia. Materiały z sesji edukacyjnych. Kompensum ’97 . Pałac Kultury i Nauki . Warszawa , 7- 9 maja 1997, s.11 – 13

Fetlińska J.; Pielęgniarstwo środowiskowe/rodzinne – dokąd zmierzamy?. Materiały z sesji edukacyjnych. Kompensum ’97. Pałac Kultury i Nauki. Warszawa , 7- 9 maja 1997, s.33 – 35

Fetlińska J.; Po Kolegium Lekarzy Rodzinnych i Kolegium Diagnostyki Laboratoryjnej mamy także Kolegium Pielęgniarek i Położnych Środowiskowych Rodzinnych w Polsce. Pielęgniarstwo i MY.1995 . Nr 5s.

Fetlińska J., Borowik L.; Schemat postępowania pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej we wczesnym wykrywaniu nadciśnienia tętniczego. Materiały z sesji edukacyjnych. Kompensum ’97 . Pałac Kultury i Nauki . Warszawa , 7- 9 maja 1997, s.37 – 46

Fetlińska J. , Ormanowska M.; Schemat postępowania pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej w czynnej opiece nad pacjentem z nadciśnieniem. Materiały z sesji edukacyjnych. Kompensum  ’97 . Pałac Kultury i Nauki . Warszawa , 7- 9 maja 1997, s.47 – 56

Fetlińska J.; Pielęgniarstwo a instytucja lekarza rodzinnego. Magazyn Pielęgniarki i Położnej 2001. Nr 5, s.10 - 11

Fetlińska J., Borowik L., Soplińska E.: Program profilaktyki chorób układu krążenia w Ciechanowskim Konsorcjum Zdrowia "ZDROWIE W RYTMIE SERCA 1992 - 2012" - pilotaż rozwiązań systemowych” – Promocja Zdrowia , Nauki Społeczne i Medycyna. Rocznik l. Nr 3 - 4. 1994. s.97 - 116

Fetlińska J. Zakres kompetencji pielęgniarki środowiskowej /rodzinnej. Pielęgniarstwo 2000. nr 6 (17) 1994 s. 15 –20.

Fetlińska J, Soplińska E.;. Ciechanowskie Konsorcjum Zdrowia.Studia Mazowieckie. Stowarzyszenie Autorów Polskich. Ciechanów. Rok II. Nr 1-2, 1993, s.128 -150

Fetlińska J., Reszko K.; Pielęgniarki w nowym modelu poz. Pielęgniarka i Położna. Nr 7 (416) 1995 s. 4 – 6

Fetlińska J., Reszko K.; Działalność Ciechanowskiego Konsorcjum Zdrowia na rzecz przygotowania pielęgniarek do pracy w nowym modeli podstawowej opieki zdrowotnej. „Antidotum”. 1994 Nr 9 s.

Fetlińska J., Targowski M., Zagroba M., Monitorowanie procesu realizacji Narodowego Programu Zdrowia w województwie mazowieckim. Zdrowie Publiczne .2002.t.112,nr 4s.548 -550

Fetlińska J., Zagroba M.; Rzućmy palenie dla zdrowia naszych dzieci” – Magazyn Pielęgniarki i Położnej, nr 3/2003

Zagroba M., Fetlińska J.; Otoczmy dzieci miłością - nie dymem!” – Magazyn Pielęgniarki i Położnej, nr 2/2002

Fetlińska J.: Mazowiecki Program Promocji Zdrowia na lata 2001-2005” Magazyn Pielęgniarki i Położnej, nr 12/2001

Fetlińska J., Borowik L.; Zdrowie w rytmie serca” - Magazyn Pielęgniarki i Położnej, nr 2/2001

Fetlińska J., Zagroba M..; Tworzenie programów promocji zdrowia” - Magazyn Pielęgniarki i Położnej, 2000, nr 10 , s.5 - 7

Fetlińska J., Reszko K. Porada pielęgniarska w rejestrze usług medycznych” - Pielęgniarka i Położna nr 5 i 6, 1997

Fetlińska J., Reszko K.; Propozycja usług w podstawowej opiece zdrowotnej. Pielęgniarstwo 2000.1995. Nr 1 (18), s.10 –11

Fetlińska J.; Realizacja praw pacjenta w świetle kompetencji pielęgniarki. Pielęgniarstwo 2000, 1994 nr 5 (16) s.18 –20

Fetlińska J.; Rola pielęgniarki w redukowaniu stresu u pacjentów po zawale serca” - Pielęgniarka i Położna nr 5, 1978 s

Guzowska H.; To szczęście mieć mądrych partnerów. Wywiad na zamówienie. Pielęgniarstwo 2000. 1994, nr 2 (13) s .4 – 7

Fetlińska J. Stan profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami – potrzeby i warianty rozwiązań w dobie reformy systemu ochrony zdrowia , edukacji i administracji. Promocja Zdrowia, Nauki Społeczne i Medycyna. Czasopismo Interdyscyplinarne.  1998 ????

Skibska B., Sokołowska B., Fetlińska J., Reszko K., Ormanowska M., Chmura H., Ostrowska B., Adamkiewicz M., Zielińska J., Landman K.; Propozycja wynagradzania pielęgniarek i położnych w POZ. Pielęgniarstwo 2000, 1995 nr 6 (23) Problemy dydaktyczno-medyczne. Wkładka specjalna nr 2. 1995 rok. Pielęgniarstwo rodzinne .Centrum Edukacji Medycznej.s. 6 –12

Opracowania historyczne

Biogramy: Mossakowski Mirosław Jan, Niestępski Aleksander Albin, Sztembis Barbara,

{W:} Słownik biograficzny polskich nauk medycznych XX wieku. Tom 3. Zeszyt 1. Redakcja i opracowanie; Bożena Urbanek. Instytut Historii Nauki PAN. Zakład Historii Nauk Medycznych. Warszawa 2004

Fetlińska J.; Rozwój kształcenia położnych w Polsce w latach 1945 – 1998. (W;) pod red. B. Urbanek, Zawód położnej na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Z serii: Zawody medyczne na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Śląska Akademia Medyczna, Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk. Katowice. 2004

Fetlińska J., Holenderski system kształcenia pielęgniarek i zawodów opiekuńczych na przełomie XX i XXI wieku. (W;) VII Kongres Pielęgniarek Polskich. Współczesne pielęgniarstwo wiedza, profesjonalizm, pasja. Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie Sopot 14 – 15 maja 2004 s. 37 – 43

Fetlińska J.: Społecznikowskie pasje ciechanowskich farmaceutów przełomu XIX i XX wieku. (W:) Zawód farmaceuty na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Z serii; Zawody medyczne na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Pod red. B. Urbanek, Śląska Akademia Medyczna , Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk. Katowice. 2006

Fetlińska J., Dentyści i ich działalność na Ziemi Ciechanowskiej do 1998 roku. (W;) Zawód dentysty- lekarza stomatologa na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Z serii; Zawody medyczne na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Pod red. B. Urbanek, Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk, Akademia Medyczna w Warszawie, Śląska Akademia Medyczna . Katowice. Warszawa 2007

Fetlińska J.,Rozwój promocji zdrowia. Historia promocji zdrowia w Polsce. (W:) Promocja zdrowia dla studentów studiów licencjackich kierunku pielęgniarstwo i położnictwo. Tom I. Teoretyczne podstawy promocji zdrowia. Redakcja naukowa: dr. n. med. A.. Andruszkiewicz, dr n.med. M. Banaszkiewicz. Seria podręczników dla studentów studiów pielegniarskich. Lublin 2008

Nagrody

Za działalność dydaktyczno-wychowawczą uzyskałam w 2005 roku nagrodę Rektora Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Ciechanowie

Udział w pracy samorządu zawodowego i członkostwo  w towarzystwach naukowych

Brałam udział w tworzeniu samorządu pielęgniarskiego na terenie  Mazowsza, byłam wielokrotnie delegatem na Zjazd Krajowy Pielęgniarek i Położnych.

Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych powierzyła mi w 1994 funkcję członka Rady Redakcyjnej czasopisma Samorządu Pielęgniarek i Położnych „PIELĘGNIARSTWO i MY”, którą pełniłam do 1998 roku.

Zainicjowałam powstanie i byłam  członkiem założycielem i pierwszym prezesem Stowarzyszenia Kolegium Pielęgniarek i Położnych Środowiskowych Rodzinnych ( 1994 – 1997) .

Współorganizowałam w 1994 roku z Prof. dr hab. med.. Zygmuntem Sadowskim Stowarzyszenie Pielęgniarek Promujących Zdrowie  działającym przy Instytucie Kardiologii.

Działałam od 1992 roku w Stowarzyszeniu Menadżerów Ochrony Zdrowia założonym przez dr ekonomii Katarzynę Tymowską.

Jako założyciel (1998) Stowarzyszenia Ciechanowskie Konsorcjum Zdrowia i jego prezes działający m.in. wspólnie z Prof. dr hab.med. Witoldem Zatońskim na rzecz zwalczania palenia tytoniu zostałam wybrana na przewodniczącą Polskiej Koalicji  organizacji pozarządowych skupionych pod nazwą „Tytoń albo Zdrowie”(2003–2006). Organizacja ta jest przedstawicielem Polski w European Network for Smoking Prevention i od kilkunastu lat stanowi ważne ogniwo w realizacj nowoczesnej polityki zdrowia publicznego w Europie.

Od 1971 roku jestem członkiem Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego .

Pełniłam 2 - krotnie funkcję przewodniczącej Zarządu Wojewódzkiego PTP w latach1991 –1997, aktualnie jestem członkiem Koła PTP przy PWSZ w Ciechanowie.