ZOFIA KONDERSKA (1918 - 1999)
Zofia Konderska urodziła się 5.X.1918 roku we Lwowie w rodzinie ziemiańskiej. Po ukończeniu gimnazjum SS Zmartwychwstanek w Warszawie na Żoliborzu studiowała muzykologię. Wybuch wojny zastał Ją wraz z rodzicami na wsi. W listopadzie 1939 roku wróciła do Warszawy. Do Szkoły Pielęgniarstwa PCK w Warszawie przy ul. Smolnej 6, wstąpiła na początku 1940 roku - kurs XXII.Tytuł pielęgniarki dyplomowanej, wraz z dyplomem otrzymała w 1943 r.
W tym też roku podjęła pracę jako pielęgniarka społeczna w Radzie Głównej Opiekuńczej ( RGO- jedyna polska instytucja uznawana przez Niemców ). Następnie podjęła pracę pielęgniarki w prewentorium przeciwgruźliczym w Otwocku tzw. Olinie. Na początku 1944 roku objęła stanowisko pielęgniarki oddziałowej chirurgii w szpitalu powiatowym w Otwocku. Prowadziła tam na zlecenie PCK tajne kursy dla młodzieży z zakresu udzielania pierwszej pomocy. Wybuch powstania uniemożliwił jej kontakt z Warszawą i rodziną, a szpital podstawowych środków utrzymania. Z chwilą wkroczenia do Otwocka Armii Polskiej szpital został zakwalifikowany jako szpital przyfrontowy. Zofia została zmobilizowana i przejęła obowiązki przełożonej – była jedyną pielęgniarką dyplomowaną. Warunki pracy były bardzo trudne. W szpitalu przebywali zarówno żołnierze jak i ludność cywilna. Brakowało wszystkiego: personelu pielęgniarskiego, lekarskiego, nie było materiałów opatrunkowych, leków, sprzętu, bielizny, nie było prądu. Wodę zdobywano z narażeniem własnego życia. Będąc jedyną profesjonalnie przygotowaną pielęgniarką pełniła obowiązki przełożonej, oddziałowej, pomocy dla instrumentariuszki, pielęgniarki anestezjologicznej. Otwock był pod nieustannym obstrzałem niemieckim z warszawskiego brzegu
Po wojnie stała się jedną z organizatorek Związków Zawodowych Pracowników Służby Zdrowia i jedną z najaktywniejszych jego członkiń – legitymacja nr.6. Była członkinią Zarządu Głównego tej organizacji. Dzięki staraniom Zarządu powołano przy Ministerstwie Zdrowia komórkę do uregulowania problemów pielęgniarskich.
W maju 1945 r. Pani Zofia zakończyła pracę w Otwocku i przeniosła się do Warszawy, gdzie objęła stanowisko starszej pielęgniarki w przychodni Ministerstwie Skarbu.
W latach 1949-1950 nie pracowała, przebywała w Kudowie. W 1950 r. została zwolniona z czynnej służby wojskowej w stopniu podporucznika.
W 1951 roku została powołana na stanowisko starszego radcy d.s. pielęgniarstwa w Ministerstwie Zdrowia a następnie również do spraw szpitalnictwa dziecięcego. W 1956 roku dr Jerzy Sztachelski, ówczesny Minister Zdrowia zaofiarował swą pomoc przy tworzeniu stowarzyszenia zawodowego pielęgniarek. Zofia Konderska została przewodniczącą Komitetu Organizacyjnego Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego, z którym związała się do końca swojego życia. Od pierwszego zjazdu PTP w styczniu 1957, z całkowitym oddaniem poświęciła się pracy na rzecz Towarzystwa. Do połowy maja 1962 r. była członkiem Prezydium ZG PTP, wielu komisji i sekcji.
Z chwilą otrzymania przez PTP lokalu i utworzeniu biura Zarządu, stała się jego pracownikiem etatowym, obejmując stanowisko sekretarza i kierownika biura. Jednym z celów jakie sobie stawiała była integracja pielęgniarek i propagowanie tego zawodu. Cel ten realizowała działając równocześnie w wielu innych organizacjach. Była członkiem Prezydium Sekcji Pielęgniarskiej przy ZZ Pracowników Służby Zdrowia, pracowała w ZG Ligi Kobiet pełniąc funkcję kierownika Wydziału Zdrowia i Opieki Społecznej, następnie kierownika Działu Upowszechniania Kultury.
Od 1952 roku współpracowała z pismem „Pielęgniarka Polska” i „Pielęgniarka i Położna” gdzie przez wiele lat prowadziła stałe felietony z dziedziny etyki i kultury pracy. Była autorką wielu artykułów i wystąpień na licznych zjazdach i konferencjach.
Za swą pracę i działalność na rzecz pielęgniarstwa była wielokrotnie wyróżniana i odznaczana.
Zmarła 14 września 1999, pochowana na Starych Powązkach w Warszawie.
Opracowała: Dorota Jacyna z zasobów CAPP przy ZG PTP
W Szkole Pielęgniarstwa PCK, 1940 r. | Zofia Konderska na plenum PTP maj 1988, stoi pierwsza z lewej |
Referat Zofii Konderskiej z okazji jubileuszu XXX lat PTP |
Artykuł w "Pielęgniarka i Położna" nr 7/1988 |
ze zbiorów CAPP