ANNA IŻYCKA - KOWALSKA 1905- 2002
 |
Odznaczenia:
|
Ukończone szkoły:
Matura 1925r.
Warszawska Szkoła Pielęgniarstwa 1929r. Kurs XI.
Uniwersytet Warszawski , Wydział Polonistyki 1933r.
Wydział Pedagogiki 1958r.
Praca społeczna i zasługi:
Anna Iżycka po ukończeniu Warszawskiej Szkoły Pielęgniarstwa (październik 1929), marzyła o podjęciu pracy wśród ludzi ubogich, zaniedbanych higienicznie, kulturowo, potrzebujących pomocy. W swoich wspomnieniach napisała: ”..a oczami duszy widziałam już swoją rolę pielęgniarki społecznej, krzewicielki higieny …”Z uwagi na brak doświadczenia w samodzielnej pracy nie otrzymała zezwolenia na działalność w wybranym przez siebie małym miasteczku w Małopolsce Wschodniej. Pracę rozpoczęła w I Ośrodku Zdrowia w Warszawie przy ul. Puławskiej 91.Ośrodek był placówką wzorcową w szerzeniu profilaktyki, uczył samodzielności i twórczego działania. Tu opracowała i wdrożyła uproszczony projekt prowadzenia rejestracji. Swoimi doświadczeniami i wizją roli pielęgniarki społecznej podzieliła się z pielęgniarkami Krajowym Zjeździe Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Zawodowych w Warszawie w 1929 r. Udział w Zjeździe zaowocował propozycją podjęcia pracy pielęgniarki społecznej w Stanisławowie. Marzenia zaczęły się spełniać. 29.września 1929r. opuściła Warszawę by z dniem pierwszym października objąć stanowisko kierowniczki Ośrodka Zdrowia i higienistki szkolnej. Ośrodek istniał jedynie w planach. Pracę musiała rozpocząć od starań o lokal, jego adaptację do potrzeb nowoczesnej placówki otwartej opieki zdrowotnej. W swojej pionierskiej pracy ważne miejsce przyznała kształceniu pielęgniarek dla potrzeb Ośrodka. Wkrótce zjednała sobie uznanie władz lokalnych co ułatwiło jej zorganizowanie trzech nowych poradni. Zaledwie cztery miesiące trwało organizowanie Ośrodka wraz z czterema poradniami. 1 lutego 1930 roku nastąpiło uroczyste otwarcie Miejskiego Ośrodka Zdrowia. Z niesłabnącą energią zajęła się higieną szkolną, uruchomiła kąpieliska szkolne, zorganizowała kolonie letnie, rozpoczęła odwiedziny domowe, wprowadziła karty odwiedzin środowiskowych. W pracy tej bardzo pomocną stała się znajomość z Marią Wilczyńską największą działaczkę społeczną Stanisławowa.
Po dwu latach pobytu na Ukrainie, 30 września 1931 roku Anna Iżycka wraca do Warszawy, kierują nią plany osobiste. Z początkiem 1932 roku powróciła do pracy w I Ośrodku Zdrowia przy ul. Puławskiej. Dr Czesław Wroczyński, dyrektor Wydziału Zdrowia Zarządu Miejskiego m. st. Warszawy zobowiązał ją do dokonania analizy zadań pielęgniarki w Poradni ”U” ( poradnia ubogich). Poradnia udzielała porad ambulatoryjnych i domowych ludziom nie posiadającym ubezpieczenia ale uprawnionym do korzystania z opieki społecznej zagwarantowanej Ustawą o opiece Społecznej z 16 sierpnia 1923r. W większości były to osoby stare, samotne niezaradne, niepełnosprawne, przewlekle chore. Tam też zrodziła się myśl powołania nowego działu służby pielęgniarskiej pod nazwą, pielęgniarstwo domowe.
Pani Anna Iżycka-Kowalska z entuzjazmem wchodziła w środowisko podopiecznych. Opracowała projekt systemu pielęgnowania chorych w domach, dokumentację przebiegu pielęgnacji oraz projekt współpracy pielęgniarek i opiekunek społecznych obejmujących opiekę nad rodziną. Stała się inicjatorką połączenia Działu Opieki Społecznej z Działem Zdrowia oraz wprowadzenia w dziesięciu Ośrodkach Zdrowia – w poradniach „U” działu: Pielęgnowania Chorych w Domach.
Prowadziła różne formy dokształcania. Ściśle współpracowała z prof. Heleną Radlińską, korzystała z wykładów na Studium Społeczno-Oświatowym Towarzystwa Wolnej Wszechnicy Polskiej.
Wiosną 1934 roku na Zjeździe Krajowym PSPZ w Warszawie wygłosiła referat na temat:” pielęgnowanie obłożnie chorych w domach”. Cieszył się on bardzo dużym zainteresowaniem lekarzy, pielęgniarek i służb społecznych. Wkrótce działania te zostały podjęte przez inne Ośrodki Zdrowia w całym kraju. Od 1935- 1938 pracowała na stanowisko kierownika referatu Opieki Otwartej w Wydziale Zdrowia i Opieki Społecznej. Od początku pracy zawodowej działała w Polskim Stowarzyszeniu Pielęgniarek Zawodowych.
W latach okupacji była ponownie kierownikiem Działu Opieki Społecznej I Ośrodku Zdrowia przy ul. Puławskiej 91, była to praca konspiracyjna .Udzielała pomocy rodzinom uwięzionych, ukrywających się, zbiegłym więźniom i Żydom. Organizowała tajne nauczanie, kolonie, opiekę nad dziećmi. Została łączniczką między terenowymi Ośrodkami Zdrowia i Opieki Społecznej a komórką Wojskową w Wydziale Zdrowia. W czasie Powstania Warszawskiego współorganizowała punkty opatrunkowe, dostarczała materiały opatrunkowe, odzież, koce. Działała w punkcie sanitarnym na Puławskiej 91, punkcie opatrunkowym przy ul .Pilickiej 25. Punkty te współpracowały ze Szpitalem Elżbietanek.
Po wojnie w1949r. wróciła do Wydziału Zdrowia I Opieki Społecznej. Była przewodniczącą Komisji Problemowej do spraw Szkolenia Pielęgniarek przy Ministerstwie, Zdrowia, wiceprzewodniczącą Sekcji Nauczycieli Związku Zawodowego Pracowników Służby W latach 1949-1951 była kierowniczką kursów przygotowujących do egzaminu państwowego dla pielęgniarek i położnych. W latach 1951-1967.była dyrektorką Państwowej Szkoły Pielęgniarstwa dwuletniej po dziewięciu klasach, następnie dwuletniej po maturalnej oraz Liceum Medycznego Pielęgniarstwa Nr.5 przy ul. Nowogrodzkiej 75 w Warszawie. W 1958r. ukończyła studia pedagogiczne. W roku 1967 przeszła na emeryturę. Od chwili powstania Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego była bardzo aktywnym jego członkiem.
Przez całe życie zawodowe działa w Kole Absolwentek Warszawskiej Szkoły Pielęgniarstwa
dawała przykład wierności wartościom wypisanym na broszce Szkoły. Zmarła 17 maja 2002 roku w Warszawie.
Opracowała: Krystyna Wolska-Lipiec
zdjęcia ze zbiorów rodzinnych i prywatnych
 |
 |
 |
| Anna Iżycka-Kowalska dyrektorka medycznego Studium Pediatrycznego z Ireną Kozłowską-Gubrynowicz, kierowniczką szkolenia praktycznego 1965r | Anna Iżycka-Kowalska dyrektorka Szkoły pielęgniarstwa przy ul.Nowogrodzkiej75 w Warszawie. | |
 |
 |
 |
 |
| Anna Iżycka-Kowalska odznaczona Medalem Florence Nightingale. | Anna Iżycka-Kowalska przyjmuje gratulacje składane przez dr Jolantę Górajek-Jóźwik, pracownika naukowego Wydziału Pielęgniarstwa AM w Lublinie | Anna Iżycka-Kowalska przyjmuje gratulacje składane przez mgr Grażynę Wójcik Naczelną Pielęgniarkę Kraju | Anna Iżycka-Kowalska przyjmuje gratulacje składane przez mgr Grażynę Osicką Dyrektorkę Centrum
Doskonalenia Nauczycieli
|
| Uroczystość wręczenia Medalu Florence Nightingale 3.XI.1995 Warszawa Łazienki, Pałac Na Wodzie. | |||
 |
 |
 |
| Anna Iżycka-Kowalska wraz z kuzynką przyjmują mgr Krystynę Wolską-Lipiec Przewodniczącą ZG PTP w mieszkaniu na Mokotowie | Tekst wypowiedzi Anny Iżyckiej-Kowalskiej wygłoszony z okazji wręczenia medalu Florence Nightingale | |
